Низомий номидаги тошкент давлат педагогика

Мусиқага бўлган қобилиятни ривожлантириш- боланинг табиий 
қобилиятига таянган ҳолда. Унда мусиқа маданиятининг асосоларини, 
ижодий фаолликни шакллантириш орқали қобилиятини ривожлантириш
жараёни.
Мусиқага лаёқатлилик- айнан мусиқа фаолияти билан шуғулланиш учун 
талаб қилинадиган индивидуал-психологик хусусиятлар мажмуи. Мусиқага
лаёқатлиликнинг бош белгиси - мусиқани хис қилиш, ундан таъсирланиш, 
мусиқага дилини оча билиш, мусиқа оҳангини нозик ва чуқур идрок этиш. 
Мусиқани эштиш қобилияти- мусиқа товушларнинг айрим сифатларини
идрок этиш ва улар ўртасидаги функционал алоқаларни сезиш қобилияти. 
Мусиқани эштиш қобилияти баланд ва паст товушларни идрок этиш, 
мусиқа оҳангини тўғри эслаб қолиш ва қайтариш каби хусусиятларда намоён 
бўлади. Мусиқанинг эштиш қобилияти мусиқадаги қобилиятнинг таркибий 
қисмидир.
Мустаҳкамлаш- эсда қолдирилган муаян материални турли усуллар билан 
онгимизда янада мустаҳкамлашга қаратилган хотира жараёни. 
Динамика –товушларнинг қаттиқ-секин ижро қилиниши. 
Оҳангдошлик-бир неча товушларнинг бир йўлга солиб куйланиши.
Чолғучи-мусиқачи, созанда чолғуасбобларда ижро этувчи. 

---

79 
Тафаккур – киши онгининг билиш объектлари ҳисобланмиш нарса ва 
ҳодисалар ўртасида мураккаб, ҳар томонлама алоқаларнинг бўлишини 
таҳминловчи умумлашган ва мавҳумлашган акс эттириш шаклидир. 
Сенсор (билиш) – ҳиссий жиҳатдан билишдир. 
Ўспиринлик даври – ёш даври бўлиб, йигитларда 17-21 ёш, қизларда эса 16-
20 ёшларга тўғри келади. 
Адоптация - (optatio - хохиш, танлов), киши томонидан профессионал 
тараққиётнинг босқичи танланиши. 
Идрок - предмет ва ҳодисаларнинг сезги органларига бевосита таҳсир этиши 
жараёнидир.