Самиси ўқув услубий

Анкета ёрдамида кузатиш орқали ҳам кўп жараённи ўрганишда ҳам
тадқиқ қилиш мумкин. Анкета ёрдамида кузатиш дейилганда маълум 
ахборотни олиш мақсадида анкетанинг тарқатилиши ва тегишли 
реквизитлари 
тўлғазилиб 
қайтариб 
олиниши 
тушунилади. 
Ушбу 
маълумотлар умумлаштирилиб, тегишли хулоса чиқарилади. Аммо 
анкетанинг тўғри тўлдирилганлигини назорат қилиш бироз мураккаблигини 
инобатга олиш лозим. 
 Монографик кузатиш дейилганда, бирорта объектни тўлиқ бутун 
деталлари билан ўрганиш тушунилади ва ушбу ҳолат бошқаларга ҳам жорий 
қилинади. Масалан, бирорта тармоққа мансуб корхона бўлса, у ҳам бошқа 
корхоналар сингари фаоят кўрсатаётган бўлса, ўша корхонанинг фаолияти 
тўлиқ ўрганилади ва хулоса қилинади, ушбу корхона фаолияти натижасида 

---

ишлаб чиқилган тегишли тавсиялар қолганларига ҳам жорий қилинади. Шу 
тариқа алоҳида хўжалик юритувчи субъектлардаги камчиликлар, бошқаларда 
ҳам бўлиши мумкин ва улар бартараф қилинади. Ютуқлар бўлса, мос 
равишда, бошқалар фаолиятига ҳам жорий қилинади. Шу тариқа 
иқтисодиётнинг ривожланиши таъминланади. 
Юқорида таъкидланганидек, далилларни вақти бўйича жамлаш нуқтаи 
назаридан статистик кузатишлар жорий статистик кузатиш, вақти-вақти 
билан статистик кузатиш ва бир марталик статистик кузатишга бўлинади. 
Жорий статистик кузатиш дейилганда, тизимли равишда содир 
бўлган воқеликни кузатиб бориш тушунилади. Бунга мисол қилиб 
корхоналарда ишлаб чиқариш (хизмат кўрсатиш) жараёнларининг боришини 
кузатиш. Туристларнинг кундалик келиши ва кетиши билан боғлиқ 
жараёнларни тизимли равишда кузатиш кабиларни инобатга олиш мумкин. 
Қисқа қилиб айтганда, ҳисобот даврида олиб бориладиган кузатиш жорий 
кузатишга киради. 
Вақти-вақти билан статистик кузатиш дейилганда, маълум бир 
вақтдан кейин, зарур бўлган ҳолларда кузатиб бориш тушунилади. Масалан, 
туристларнинг баҳор, ёз, куз ва қиш ойларида ташрифини ўрганиш. Ёки 
талабалар ўқишда пайтидаги сотиш ҳажми билан улар татилда пайтидаги 
сотиш ҳажмини ўрганиш мақсадида қилинган кузатиш кабиларни киритиш 
мумкин.