Biologiya kafedrasi 5420100-biologiya yo’nalishi 4-kurs talabasi

 

1.2. Shimoliy Farg`ona adirlarining tabiiy geografik tavsifi,o`simliklar 

qoplamining asosiy xususiyatlari. 

        Geografik o`rni. Pop tumani ma`muriy jihatdan Namangan viloyatining 

shimoli-sharqida joylashgan eng katta tumani hisoblanadi. U Tojikiston 

Respublikasi bilan chegaradoshdir. Tumaning janubiy qismida Markaziy Farg`ona 

tekisliklari bo`lib, tabiiy-geografik jihatdan cho`l mintaqasiga xos hisoblanadi. 

---

 

12 

Shimoliy va shimoli-G`arbiy qismini Qurama tizmasi o`rab turadi. Qurama 

tizmasining Pop tumani hududidagi eng baland nuqtasi 3000 m dan ortiq 

hisoblanadi. 

         Pop  tumani  hududini  yer  sirti  xususiyatlari  va  xo`jalik  jihatdan  foydalanish 

imkoniyatlariga qarab bir necha mintaqalarga bo`linadi . 

         1.Tekislik  mintaqasi  vodiyning  markazidan  adir  mintaqasigacha  bo`lgan 

hududni  ishg`ol  qiladi.  Birinchisi,  vodiyning  markaziy  botiq  qismi  bo`lib, 

Qoraqalpoq  va  Yozyovon  qumloq  cho`llaridan  iborat.  Bu  maydonlarda  dengiz 

yotqiziqlari  ustida  akkumulyativ  jinslar,  keyingi  davrlarning  cho`l  yotqiziqlari, 

shamol olib kelgan jinslar keng tarqalgan bo`lib, sho`rxoklar, ko`llarning o`rni va 

qum  tepaliklari  uchraydi.Tekislik  mintaqasining  ikkinchi  qismi  daryo  hamda 

soylarning  keng  yoyilmalaridan  iborat  bo`lib,  Pop  tumanining  xo`jalik  jihatdan 

yaxshi  o`zlashtirilgan  qismidir.  Mintaqaning  bu  qismi  unumdor  allyuvial 

yotqiziqlar  bilan  to`lgan  bo`lib  4%  gacha  chirindili  turli  xil  bo`z  tuproqlardan 

tashkil topgan. 

         2. Adir mintaqasi (600-1200 metr balandlikda) Pop tumanida turlicha bo`lib, 

undan  foydalanishda  ham  hududiy  farqlar  bor.  Adirlar  sirti  shudgor  va 

dehqonchilik qilish uchun ancha noqulay. 

           3.  Tog`li  mintaqa  1100-1200  metrdan  boshlab  balandlashib,  tog`  oldi  va 

tog`li  tumanlarga  o`tib  boradi.  Mintaqada  daryo  va  soylarning  vodiylarida 

dehqonchilik uchun yaroqli maydonlar uchraydi.