Avtomatikaning texnik vositalari (darslik) automatically € technical objects

 
2.6.2.  Bosim datchiklari 
 
Qishloq va suv xo‘jaligida qo‘llaniladigan bosim datchiklarining turlari ko‘p 
bo‘lib, ular suyuqlik va gazlar bosimini o‘lchash uchun xizmat qiladi. Ko‘pchilik  
bosim  datchiklarining  ish  prinsiplari  bosim  kuchini  mexanik  kuchlarga  aylantirib 
berish  prinsipiga  asoslangan  bo‘ladi.  Bunday  datchiklarning  qabul  qiluvchi  ele-
mentlari  o‘lchanayotgan  bosim  ta‘sirida  bo‘ladi.  Yuqori  bosimlarni  o‘lchashda 
bosim  ta‘sirida  o‘tkazgichning  elektr  qarshiligi  o‘zgarishi  xodisasiga  asoslangan 

---

datchiklar qo‘llaniladi. Gazlarning kichik bosimlarini nazorat qiladigan datchiklar-
da  esa  ularning  issiqlik  o‘tkazuvchanligi,  yumshoqligi,  ionlanish  darajasi  kabilar 
xisobga olinadi. 
 
Qishloq  va  suv  xo‘jaligida  mexanik  qabul  qilish  elementiga  ega  bo‘lgan 
suyuqlikli, porshenli, membranali hamda silfonli datchiklar qo‘llanilib kelinmoqda. 
 
Suyuqlikli  bosim  datchiklarining  U-shaklli  (2.19,  a-rasm),  qo‘ng‘iroqchali 
(2.19,b-rasm), gidrostatik (2.19,v-rasm), membranali (2.19, g-rasm), silfonli (2.19, 
d-rasm), manometrik trubkali (2.19, ye-rasm) turlari mavjud. 
 
2.19-rasm.  Suyuqlikli bosim datchiklarining turlari: 
a) – U-shaklli;  b) – qo‘ngiroqchali;  v) – gidrostatik, g) – membranali,  d) – sil-
fonli, ye) – manometrik trubkali. 
 
 
U-shaklli suyuqlik datchiklarida bosimlar farqi F = F1 – F2  suyuqlik ustuni 
og‘irligi bilan muvozanatlashadi: