Namangan davlat universiteti ijtimoiy-madaniy faoliyat kafedrasi


tanlangan  va  bilimlarga  asoslangan  faoliyat  natijasidir.  Reklama  ta’sir



Download 1,46 Mb.
Pdf ko'rish
bet112/117
Sana30.12.2021
Hajmi1,46 Mb.
#193968
1   ...   109   110   111   112   113   114   115   116   117
Bog'liq
ijtimoiy-madaniy faoliyat sohasida reklama.

tanlangan  va  bilimlarga  asoslangan  faoliyat  natijasidir.  Reklama  ta’sir 
etishining  psixologik  mexanizmlarini  bilish  xatoga  yo’l  qo’yishning  oldini 
olibgina  qolmay  ,  balki  uning  maksimal  darajada  samarali  chiqishini 
ta’minlaydi”
63
  Reklama  is’temolchi  fikriga  va  xulq-atvoriga  ta’sir  qiladi. 
Shuningdek  ,  reklamaning  samaradorligi  unda  ruhiy  jarayonlarga    qay  darajada 
ahamiyat  berilganligiga  bog’liq.  Insonning  u  yoki  bu  reklama  qilinayotgan 
mahsulotlarning  idrok  qilinishida  ishonch  muhim  rol  o’ynaydi,  chunki  reklama 
ishlab  chiqaruvchilarda  mijoz  ishonchini  qozonish  qobiliyati  mavjud  .  Insondagi 
bu  sifat  shaxs  xulq-atvoridagi  konformizm  yoki  nokonformizm  fenomeni  bilan 
bog’liq  ekanligini  ko’rsatadi.  Xulosalarga  ko’ra,  odamlarda  reklamalarga  tez 
ishonmaslikka moyillik yuqori bo’ladi. F.G.Pankratov fikricha, reklamaning inson 
xulq-atvorida ifodalanishga ichki va tashqi omillar ta’sir qiladi. 
 Tashqi  omil  ayni  paytda  atrofda  yuz  berayotgan  barcha  narsalar  bo’lishi 
mumkin. Bu tabiat sharoitlari, yonma-yon turgan odamlar va boshqalar. Ichki omil 
–ichingizda  ayni  vaqtda  yuz  berayotgan  barcha  hodisalar.  Masalan,  turli 
buyumlarga  sizning  munosabatingiz,  sog’lingiz,  qarashlaringiz,  ta’sirlanishingiz, 
o’tmish  tajribalaringiz  va  boshqalar  bo’lishi  mumkin.  Bunday  ichki  va  tashqi 
omillar  ta’sirida  paydo  bo’lgan  psixologik  holat  natijasida  aniq  faoliyat  yuzaga 
keladi.  Reklama  axborotlarini  qo’zg’atuvchi,  ta’sirlantiruvchi  sifatida  baholash 
to’g’ri  bo’ladi.  Bunday  qo’zg’atuvchilarga  rang,  tasviriy  shakl,  kontrasy,  hajm, 
intensivlik, reklamaning yangilik darajasi va boshqalarini kiritish mumkin. 
Iste’molchida  mahsulotni  sotib  olishga  bo’lgan  xohishning  hosil  bo’lishida 
mahsulotning iste’molchilik qiymatidan tashqari uning qulayligi, yoqimli bo’lishi, 
ramziy  qadri,  boshqa  mahsulotlardan  afzalligi,  yangi  imidj  bilan  nomlanganligi 
xarid hissini uyg’otish ahamiyatiga ega. 
Reklamadagi  ta’sir  etish  va  ishontirish  usuli  uning  iste’molchilar  ongaga 
bevosita  kuchli  ta’sir  etishni  belgilaydi.  Ongdagi  o’rnashib  qolgan  stereotiplarga 
ko’ra  ishonchning  namoyon  bo’lishi  turlicha  tafovutlanadi.  Tadqiqotchi  olimlar 
D.F.Endjel,  R.D.Blekuell,  P.U.Miniardlarning  ta’kidlashlaricha  ,  ayollar 
erkaklarga  nisbatan,  keksalar  yoshlarga  nisbatan  ko’proq  mahsulot  yorlig’iga 
etibor  beradilar.  Iste’molchilarning  deyarli  80  foizi  xarid  davomida  doimiy  yoki 
orada  mahsulot  yorlig’ini  o’qiydilar.  Ko’chilik  iste’molchilar  ana  shu  yorliq 
ma’lumotlari ta’sirida xarid qiladilar. Demak, reklamalarni adekvat idrok qilishda 
va  samarali  xaridni  amalga  oshirishda  shaxs  ijtimoiy  xususiyatlari  va  hayotiy 
tajribalari muhim ta’sir ahamiyatiga ega. 
Ta’sir  etish  reklama  mahsulotlarini  tanqidsiz  idrok  etishga  aloqador  bo’lib, 
bunda  biron  narsa isbotsiz  rad  etilmaydi yoki  tasdiq  etilmaydi. Bu  yerda  matbuot 
manbalari  asosiy  rol  o’ynaydi.  Olimlar  psixomotor  va  prestij  ta’sir  etishni 
farqlaydilar. Birlamchi psixomotor ta’sir etishning mohiyati tanqidsiz idrok etishga 
aloqador holat asosida axborot bilan kelishishiga tayyorgarlikni bildiradi. Tazyiqli 
ta’sir  etish  esa  yuqori  avtoritetga  ega  bo’lgan  manbalardagi  axborotlar  ta’sirida 
fikrning  o’zgarishidir.  G.M.Andreva  ta’sir  etish  kompanentiining  besh  shaklini 
alohida  ajratib  ,bu  kommunikatsiya  tizimini  ifodalanishini  ta’kidlaydi.  Bular 
                                                           
63
 Alina D.Reklamniy obraz. Mujchina I jenshina. – M.:RIP-xolding,2003.-10s. 


kommunikator,  xabar,  guruh,  kanal,  samaradorlik.  Kommunikator  ommaviy 
axborot sistemasida jamoa xarakteriga ega bo’ladi;radio suhandni bilan televidenie 
suhandoni  bergan  ma’lumot  turlicha  idrok  qilinadi.  Xuddi  shunday  og’zaki  va 
yozma muloqotning psixologik ta’siri farqlanadi. 
Ishontirish  usuli ommaviy  tarzdagi  kommunikatsiya  kanallari  orqali umumiy 
fikrni  shakllantirishning  ob’yektiv  usulini  ifodalaydi.  Ishontirish  –  mavjud 
qarashlar va munosabatlarni o’zgartirish yoki yangilarini shakllantirish maqsadida 
inson  tafakkuridagi  oqilona  daqiqalarni  qayta  ko’rib  chiqishdir.  G.M.Andreeva 
buni  quydagicha  ta’kidlaydi:”…ishontirish  bu  –  dalil  va  asoslar  bilan 

Download 1,46 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   109   110   111   112   113   114   115   116   117




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish