Strategik menejment

5.  Sog’liqni saqlash tizimi mussasalarini saqlash va rivojlantirishda davlat 

budjetining ahamiyati va ularni boshqarish. 

Uzoq  yillar  mobaynida  davlat  budjetining  ijtimoiy  sohalarni  moliyalashtirishda 

yagona  manba  bo’lib  kelganligi hech  kimga  sir  emas.  Sog’liqni saqlash  tizimi  ham 

klassik  ijtimoiy  soha  sifatida  bir  necha  o’n  yilliklar  davomida  to’lig’icha  budjetga 

qaram  soha  bo’lib  kelgan.  Hozirgi  kunda  ham  davlat  sog’liqni  saqlash  tizimi 

xarajatlarining aksariyat qismini moliyalashga budjet mablag’lari safarbar etilmoqda. 

Xususan,  soliqni  saqlash  sohasiga  ajratilgan  budjet  mablag’lari  davlat  budjetidan 

amalga oshirilgan jami xarajatlarning: 

Hozirgi  kunda  davlat  sog’liqni  saqlash  tizimi  xarajatlarining  aksariyat  qismini 

moliyalashga  budjet  mablag’lari  safarbar  etilmoqda.  Xususan,  soliqni  saqlash 

sohasiga  ajratilgan  budjet  mablag’lari  davlat  budjetidan  amalga  oshirilgan  jami 

xarajatlarning 11-12 foizini tashkil qilgan (2.1-jadval). 

Sog’liqni  saqlash  muassasalari  aholiga  tibbiy  xizmatlarni  taqdim  etuvchi 

tashkilotlar  tizimini  tashkil  qiladi.  Bu  muassasalarni  qurish,  mavjudlarini  saqlash, 

moddiy-texnikaviy  jihatdan  ta’minlash,  kadrlar  masalasini  hal  qilish  kabilar  tarixan 

---

152 

davlat  mablag’lari  evaziga  amalga  oshirilib  kelingan.  Sog’liqni  saqlash  tizimining 

joriy va kapital xarajatlarini moliyalashtirishda davlat budjetining ahamiyati hali ham 

katta.  Davlat  budjetining  ijtimoiy-madaniy  sohalarni  saqlash  xarajatlari  tarkibida 

sog’liqni saqlash xarajatlari xalq ta’limidan keyin 2-o’rinni egallaydi. Ular ijtimoiy-

madaniy  sohalarga  ajratilgan  budjet  mablag’larining  o’rtacha  25-26  foizini  tashkil 

qilgan.  

Sog’liqni saqlash muassasalari bo’yicha eng katta o’rinni kasalxonalar, ikkinchi 

ambulatoriya poliklinika muassasalari, shuningdek, tez va shoshilinch tibbiy yordam 

muassasalari egallaydi.  

3.  Davlat  sog’liqni  saqlash  muassasalarining  tarkibi,  ular  xarajatlarini