Ibtidoiy jamiyat


Adabiyotlar 1.Karimov.I. Tarixiy xotirasiz kelajak yo’q.T.Sharq,1998



Download 409,07 Kb.
Pdf ko'rish
bet9/18
Sana09.12.2021
Hajmi409,07 Kb.
#190645
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   18
Bog'liq
ibtidoiy jamiyat tarixi

Adabiyotlar

1.Karimov.I. Tarixiy xotirasiz kelajak yo’q.T.Sharq,1998

2.Alekseev.V.Istoriya pervobitnogo obshestvo.M,Nauka,1991

3.Asqarov A. O’zbekiston xalqlari tarixi.-T.;O’qituvchi,1993


4.Pidayev Sh.Sirli kushonlar saltanati.-T.; O’qituvchi.1995

5.Tokarev. S. Religiya narodov mira.-M.; Nauka.1989

6-Mavzu: Inson jamiyatining kelib chiqishi

REJA:

1. Jamoa an’analarining vujudga kelishi.

2. Ovchilikning ahamiyati.

3. Ibtidoiy jamoada mehnatning rivojlanishi.

4. Ibtidoiy jamoada  jinsiy munosabatlar.

Odamzodning dastlabki vatani masalasi uzoq vaqtlardan beri turli xil olim va xar

xil kasb egalarini qiziqtirib keladi.

Odamning xayvonot olamidan kelib chiqish, vatani va ilk bor tarqalgan joylari

xaqidagi masala G.F.Nesturx, M.I.Ukro’son, I.K.Ivanov, F.Bord, G.Kenigsvaled, U.

Xaueles va boshqa ko’pgina antropolog va arxeologlarning asarlarida mufassal yoritilgan.

P.P.Sushkinning odamzod vatani Markaziy Osiyoning ochiq o’lkalari degan farazi

ko’pchilik olimlar tomonidan maqullanmadi. CHunki Markaziy Osiyodan topilgan ko’p

sonli tosh asri yodgoliklarining madaniy qatlamlaridan qazilma odamsimon maymunning

qoldiqlari mutlaqo uchramaydi.

Amerika va Avstraliyaning odam paydo bo’lgan joyiga kiritib bo’lmaydi. CHunki

mazkur materiklarda odamzodning eng qadimgi ajdodi odamsimon maymunlar yashagan

emas.

Amerika va Avstraliyaga odamlar bundan 35-30 ming yillar muqaddam Osiyodan



o’tgan. Bu dastlabki urug’chilik tuzumi davriga, xozirgi zamon tipidagi odamlar paydo

bo’lgan, darvga to’g’ri keladi.

Xozirgi odamzodning vatani Afrika va janubiy Osiyo deb qarovchi olimlar orasida

qizg’in tortishuv mavjud.

O’z vaqtida CH.Darvin odamzodning ilk vatani Afrika bo’lishi mumkin degan

farazni maydonga tashlagan edi. Afrikaning janubi, ayniqsa sharqidan arxeologik

ashyolar, ayniqsa eng qadimgi avstrolopitek Olduvay daryosidan esa eng qadimgi qazilma

odam suyaklari, Keniyadan esa dunyoda eng qadimga tosh qurollarining CH. Darvinning

fikri to’g’ri ekanligini ko’rsatmoqda.

Marokashning Atlantik okeani qirg’oqlaridan Olduvay davriga mansub eng qadimgi

tosh qurollar topilib, u Tanziyaning «ishbilarmon odamlari» qoldirgan tosh qurollarini

eslatadi.




Nixoyat Afrika odamzodining ilk beshigi ekanligini shu narsa ham ta’kidlaydiki,

Afrikada odamga juda yaqin bo’lgan shimpanze va gorilla-antropoidlar yashaydi.

SHu narsa diqqatga sazovorki, na Osiyoda va na Evropada SHarqiy Afrikadagi kabi

bir-biri bilan uzviy bog’langan primatlar topilgan emas.

Bu xol M. I. Uro’son, I. K. Ivanov, V. P. Alekseev va boshqa olimlarga

odamzodning dastlabki Vatani Afrika Janubiy va SHarqiy Afrika degan fikrni olg’a

surishga imkon berdi.

YAqin vaqtlargacha Janubiy va Janubi-SHarqiy Osiyodan SHarqiy Afrikadagi kabi

juda qadimiy qazilma odamlar va eng qadimiy mexnat qurollarining qoldiqlari ma’lum

emas edi.

Olimlardan G.Kenigsvald buni Xitoy va Sivalak (Hindsiton va Pokiston)

tepaliklarida kaliy-orgon usuli bilan davrini aniqlash imkoniyatini beradigan vulqon

jinslarining yo’qligi bilan bog’laydi.

Indoneziyadan ham vulqon jinslari topilib, bu hol yaqinda Mojokent

pitekantropining sanasi kaliy-agon usuli bilan 1,9-1,5 ming yil qadimiylikka ega ekanligi

aniqlandi. Bu sana SHarqiy Afrika sanasida u qadar katta farq qilmaydi.

SHu bilan birga YAvadan avstrolopitekka o’xshash kalaiy-agon sanasi 1,5 mln

yilga oid eoleystotsen megantropga va quyi pleyetotsen pitekantroplarining qoldiqlari

topildi.

Janabiy Xitoy va SHimoliy Hindistondan avstrolopiteklarga yaqin gigantopitek

Markaziy Xitoydan esa quyi pleystotsen davriga lontyan sinantropining qoldiqlari topildi.

Sivalak tepaligadan esa miotsen va pliotsen davriga mansub bo’lgan driopitek va

ramapiteklaning suyak qoldiqlari topilgan.

SHunday qilib Janubiy va Janubi-SHarqiy Osiyodan yuqori neogen va

eopleystotsen davriga oid qazilma odamsimon maymunlar odamlarga aylanishi

chegarasida turgan mavjudod, hamda eopleystotsen va quyi pleystotsen arxantronlarning

qoldiqlari topildi.

Bulardan arxantroplar 2 million yil qadimiylikka ega. Mazkur dalillar Janubiy va

Janubi-SHarqiy Osiyoning ham insoniyatning ilk vatani deb atashi imkonini beradi.

SHunday qilib Janubiy SHarqiy Osiyo ham SHimoliy-SHarqiy Afrika bilan birga

odamzodning vatani hisoblanadi.

Vengriyaning Veresheelyov, CHexoslavakiyaning Prjezlentitsa, Germaniya

Federativ Respublikasining Geydelngberg degan joydan mindelend muzligi va undan ham

qadimiyroq  davrga  mansub  quyi  pleystotsen  qatlamidan  arxantrop  suyak  qoldiqlari

topilishi odamning ilk vatani chegarasiga Evropani ham kiritish imkonini berdi. Zotan



Fransiyaning janubiy-sharqidagi Vallon g’oridan sanasi 700 ming yilga borib taqaluvchi

manzilgoxi va mehnat qurollarining topilishi mazkur fikrni tasdiqlaydi.

Bu jihatdan Vengriyaning SHimoliy-sharqidagi Rudabaniyadan quyi pliotsen

qatlamidan odamga aylanish arafasida. turgan ramapitek tarzidagi maymun qoldig’ining

topilishi katta ahamiyatga egadir.

SHunday qilib, maymunni odamga aylanish jarayoni faqatgina Afrikada sodir

bo’libgina qolmay Afrika-Evrosiyo xayvonot olami ichida ro’y bergan.

Hozirgi olimlar orasida odamzodning ilk vatani, uning beshigi qaerda degan

masalada qizg’in bahs borayotgan ekan, hali bu masala to’laligacha xal etilgani yo’q.

Ko’pgina osvet va progessiv chet el olimlari odamzodning vatani, faqat Afrika yoki

Osiyoning o’zigagina bo’lib qolmay bunga Afrikaning katta qismi Janubiy Evropa,

Janubiy va Janubi-SHarqiy Osiyoni kiritish mumkin demoqdalar.

Lekin bu so’nggi so’z emas. Qadimgi tosh asriga oid yangi kashfiyotlar insoniyat kelib

chiqqan va uning vatani hisoblangan chegaralarni yanada kengaytirish mumkin.




Download 409,07 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   18




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish