Z islomov, D. Rahimjonov, J. Najmiddinov

DÓRETIWSHILIK  JUMÍS
Sufizmlikte  berilgen  táriyplewdi  oqıń,  ondaǵı  «jaman  ádetler»  de-
gende  neni  túsinesiz?  Ne  ushın  bunday  jaman  ádetlerden  qutılıw  kerek 
dep  oylaysız?
Sufizm — medicina  ilimindey  dene  salamatlıǵına  tiyisli  maǵlıwmatlardı 
úyretkenindey,  sufizmde  qálbtiń,  ruwxtıń  jaman  ádetlerden  qutılıw  jolların 
úyretedi.
Yassawiya ta-
riqatta  Allanı 
tanıw  (marifa-
tullah),  ulıw-
ma  mártlik, 
rasgóylik,  ózin 
Allaǵa  tapsırıw 
(tavakkul)  hám 
tereń  oy-pikir 
áhmiyetli  orın 
tutadı.
Xoja Ahmed  
Yassawiy  
mavzoleyi

---

74
miynetleri  Iran,  Kishi  Aziya  hám  Hindstandaǵı  ta-
riqat  ortalıqlarına  kúshli  tásir  etken.  Kubrawiya 
táliymatı  mongollar    basqınshılıǵına  shıdam  bergen 
táliymatlardan  biri.  Bul  táliymat  mongol  qáwimleri 
hám  húkimdarlardıń  islam  dini  táliymatların  qabıl 
etiwde  úlken  tásir  kórsetken.
Naqshbandiylik  XIV  ásirde  Oraylıq  Aziyada  payda 
bolǵan  sufizmlik  tariqat.
Bahawiddin Naqshband (1318 — 1389) — islam ále-
miniń eń belgili áwliyeleriniń biri, Buxara wálayatın-
da  tuwılǵan.  Bahawiddin  Naqshbandtıń  tiykarǵı  atı 
—  Muhammed.  Ákesiniń  atı  da  Muhammed  bolǵan. 
Jaslıǵında  atası  menen  birge  parshaǵa  naǵıs  salıw 
óneri  menen  shuǵıllanǵanı  ushın  Naqshband  laqabı 
menen  belgili  bolǵan.  «Bahawiddin»  sózi  «Dinniń 
nurı»  degen  mánisti  ańlatadı.
Naqshbandiylik  táliymatı  tiykarında  «Qálbiń  Al-
lada  bolsın  da,  qolıń  jumıs  penen  bánt  bola  ber-
sin», — degen  uran  jatadı.  Bahawiddin  Naqshband 
sufizmlikte  burınları  ámelde  bolǵan  qattı  talaplardı 
bir  qatar  jumsarttı  hám  kúndelikli  turmısqa  sáykes-
lestirdi.
1221-jıldıń iyulinde Shıńǵısxannıń láshkerbasılarınan biri Xula-
guxanǵa  qarsı  76  jaslı  Shayx  Najmiddin  Kubra  xalıq  arasınan 
láshker  toplaydı  hám  Úrgenish  qorǵanın  «Ya  Watan,  ya  shara-
patlı  ólim»  dep  baqırǵanınsha  birneshe  kún  dushpannan  saqlap 
turadı.  Bul  sawash  waqtında  shayx  Najmiddin  Kubra  mongol 
basqınshıları  tárepinen  jawızlarsha  óltiriledi.