Z islomov, D. Rahimjonov, J. Najmiddinov

Katoliklik  xristianlıq  dininiń  eń  iri  baǵdarı  esap- 
lanadı.  «Katolik»  sózi  pútkil  jáhán,  pútkil  dúnya 
(ulıwma,  dúnyalıq)  degen  mániske  iye.  Bul  baǵdar 
tiykarınan  Batıs,  Qubla-Batıs  hám  Oraylıq  Evropa, 
Baltik  boyı,  Ukraina  hám  Belarussiyanıń  batıs  ay-
maqlarında, Latın Amerikası hám AQShta tarqalǵan.
Katoliklik  xristian  dininiń  baǵdarı  sıpatında  onıń 
tiykarǵı  isenimleri  hám  máresimlerin  tán  alıwı  me-
nen  birge,  táliymatı,  máresimlerdi  ámelge  asırıw, 
shólkemlesiwinde  ózine  tán  ózgesheliklerge  iye.  Ka-
tolik  táliymatınıń  tiykarın  xristianlıqta  tán  alınǵan 
Muqáddes  kitap — Bibliya  hám  Muqáddes  ráwiyatlar 
quraydı.
Katolik  Shirkewi  Shólkemi  qatań  túrde  oray-
lastırılǵanlıǵı  menen  ajıralıp  turadı.  Rim  papası  bul 
Shirkewdiń  baslıǵı  esaplanadı.  Ol  din  hám  ádep-
ikramlılıq  máseleleri  boyınsha  qaǵıydalardı  belgi-
leydi.  Onıń  hákimiyatı  Pútkil  Jáhán  Keńeslerinen 
joqarı  turadı.  Katolik  táliymatı  boyınsha,  Shirkew 
TARIYXQA NÁZER
Katoliklik  tariyxında  XI — XIII  ásirlerdegi  salb  atlanısları,  «Quday 
tabıtı» hám «Muqáddes Jer»di, yaǵnıy Palastina aymaǵın, «ǵayrıdin»ler-
den tazalawǵa shaqırǵan. Din, isenim bayraǵı astında júzege kelgen bul 
háreketler  tiykarınan  Papalar  abıroyın  bekkemlew  hám  baylıq  arttırıw 
maqsetinde  shólkemlestirilgen.
Katoliklik atanaǵı
Pravoslavlıq atanaǵı

---

59
gúnálardı  keshiw,  keshirim  sıylıq  etiw  huqıqına  iye. 
Bul  huqıq  indulgenciyalar  haqqındaǵı  táliymattıń, 
yaǵnıy  pul  ornına  yaki  shirkew  aldındaǵı  xızmetle-
ri  ushın  gúnálardı  keshiriwdiń  júzege  keliwine  sebep 
bolǵan.
Katoliklikke  1870-jılı  Vatikanda  ótkerilgen  1-ke-
ńeste  qabıl  etilgen  Papanıń  gúnásızlıǵı  haqqındaǵı 
isenimler  bar.  Papanı  kardinallar  jıynalısı  (kolle-
giyası)  saylaydı.
Protestantlıq  Evropa  mámleketlerinde  katoliklikte 
keship  atırǵan  proceslerge  qarsı  qaratılǵan  reforma-
ciya  háreketi  nátiyjesinde  júzege  kelgen.  Reformator-
lar  katoliklik  ámellerin  Injil  ideallarınan  qaytıw  dep 
túsindiredi.  Oksford  universiteti  professorı  J.Viklif