Z islomov, D. Rahimjonov, J. Najmiddinov

Islam  Karimov.  «Joqarı  mánawiyat — jeńilmes  kúsh»

---

137
Rasulullah  (s.a)  tan  keyin  basqalar  da  usı  joldı 
tańladı.  Házireti  Omar  (r.a.)  «Sizlerdiń  jaqsılarıńız 
ol  dúnya  hám  bul  dúnya  ushın  háreket  etkenlerińiz» 
dep  ayrıqsha  atap  ótken  edi.  Ali  (r.a.)  bolsa  «Bul 
dúnya  ushın  máńgi  jasaytuǵınday,  aqıretiń  ushın 
erteń  óletuǵınday  bolıp  háreket  qıl»  deydi.
Búgingi  kúnde  ayırım  buzǵınshı  kúshler  tárepinen 
zamangóy dúnyalıq nızamshılıq tiykarında ómir súriw 
musılmanlar  ushın  maqul  emesligi  haqqında  jalǵan 
pikirler  tarqatpaqta.  Sonday-aq,  dúnyalıq  nızamlar 
haqqında  islam  ulamalarınıń  pikirlerin  tómendegi-
she  ulıwmalastırıw  múmkin:  zamanagóy  jámiyet  ta-
laplarına  muwapıq  shıǵarılǵan  nızamlar  sháriyatqa 
qarsı bolmasa, onday nızamlar sháriyattan. Eger, hár 
bir sháriyat insan mápi ushın jiberilgen, jámiyetlerdiń 
óz  máplerin  gózlep  shıǵarǵan  qaǵıydaları  sháriyattan 
alınbaǵan  bolsa,  biraq  sháriyatqa  qarsı  kelmese  olar 
da  shariyatqa  muwapıq  (sháriy)  esaplana  beredi.
Joqarıdaǵı  mısallardan  kórinedi,  islam  dininde 
dúnyalıqqa  dinsizlik  sıpatında  baha  berilmegen. 
Dúnyalıq  isler  shaxs  hám  jámiyet  máplerin  gózler 
eken, olar din táliymatlarında bárháma qollap-quwat-
laǵan. Din dúnyalıq islerdiń mánáwiy  táreplerin tár-
tipke salıp turǵan. Mısalı, bul istiń sawabı yaki sawap 
emesligi  mánáwiy  tárepten  múmkin  yaki  múmkin 
emesligi  usaǵan.
Dúnyalıq  faktorı  ǵárezsiz  Ózbekistan  Respubli-
kasınıń  Konstituciyası  hám  Hújdan  erkinligi  hám 
diniy  shólkemler  haqqındaǵı  nızamı  menen  huqıqıy 
kepillengen.  Ózbekistan  tańlaǵan  rawajlanıw  jolı  — 
dúnyalıq demokratiyalıq jol. Din ádep-ikramlılıq tár-
biya  salasında  úlken  áhmiyetke  iye  wazıypanı  atqa-
radı.  Biraq  dindi  siyasiy  maqsetler  ushın  nıqap  etip 
alıw,  dúnyalıq  qádiriyatlarǵa  tiykarlanǵan  konstitu-
ciyamız  hám  ámeldegi  nızamlarımızǵa  qarsı  bolıp 
tabıladı.  Xalqımız  diniy  isenimdi  qattı  húrmet  etken 
halda  dúnyalıq  rawajlanıw  jolınan  barmaqta.
«Tariyx  hám 
ómir  tájiriybesi 
sonnan  derek 
beredi,  dúnyalıq 
hám  diniy 
qádiriyatlar 
birin-biri 
tolıqtırmas  eken, 
búgingi  kúniń 
awır  hám 
mashqalalı  so-
rawlarına  tolıq 
juwap  tabıw 
ańsat  bolmaydı»