Лаборатория иши №1

 

 

 

 

 

---

 

8 

Laboratoriya ishi № 1 

AMMIAKNI OLISH 

Sanoatda sintetik ammiak azot va vodoroddan olinadi. 

N

2

+3H

2

=2NH

3 

Bu  reaksiya  oxirigacha  bormaydi.  Chunki  dastlabki  moddalar  bilan  mahsulot 

o‘rtasida  muvozanat  yuzaga  keladi.  Le-Shatelye  prinsipiga  muvofiq  ammiakning 

chiqishi  bosimning  oshishi  bilan  oshadi.  Chunki  reaksiya  hajm  kamayishi  bilan 

boradi. Reaksiyani tezlatish uchun quydagi katalizatorlar ishlatiladi. Platina, temir 

va  boshqa  metallar.  Sanoatda  tarkibida  ozroq  aktivlashtiruvchilari  bo‘lgan 

(alyuminiy oksid, kaliy va boshqa metallar) kichik donali katalizatorlar ishlatiladi. 

Harorat 650-700 

0

С dan oshib ketsa katalizatorni ishdan chiqaradi. Oltingugurt va 

fosfor  saqlagan  birikmalar  katalizatorni  tezda  zaharlaydi.  Shuning  uchun  azot–

vodorod  aralashmasi  yaxshilab  tozalanishi  kerak.  Suv  bug‘larini  bo‘lishi  ham 

katalizatorni  tezda  ishdan  chiqaradi.  Ammo  u  orqali  quruq  azot-vodorod 

aralashmasini o‘tkazsak katalizatorni qayta ishlatish mumkin. 

Laboratoriya  sharoitida  reaksiya  atmosfera  bosimida  olib  boriladi. 

Ammiakning  chiqishi  bor  yo‘g‘i  0,4%  ni  tashkil  qiladi.  Buni  borligini  aniqlash 

uchun fenoftalin yoki Nesler reaktivi ishlatiladi. 

Ishdan maqsad: ammiakning suvdagi eritmasini olish. Laboratoriya sharoitida 

ammiak olish bilan tanishish. Ammiakning chiqish miqdorini aniqlash.