Jismoniy tarbiya

Jismoniy  tarbiya  darslarida  ishlarni  rejalashtirish
Rcjalashtirishning  h am m a  hujjatlarini  ikki  guruhga  aj rat ish 
m um kin:  1.  Davlat  hujjatlari.  2.  Daviat  hujjatlari  asosida 
o'qituvchi  tuzgan  hujjatlar.
Rejalashtirishda  davlat  hujjatlari
Bu  guruhga  quyidagi  hujjatlar  kiradi:  0 ‘zbekiston  Respub- 
likasi  Xalq  ta ’limi  standartlari  (DTS)  va  o ‘q,uv  dasturi.
0 ‘quv  dasturi  „Jismoniy  tarbiya“  faniga  yillik  soatlarning 
hajmi  belgilab  berilgan.
J is m o n iy   ta rb iy a  m a jm u asi  m a k ta b d a   ,,A lp o m is h “  va 
,,B a rc h in o y “  jism o n iy   tarbiya  b o ‘yicha  o ‘quv  dasturlarig a 
asoslanadi.
DTS  va  o ‘quv  dasturi  „Jismoniy  tarbiya“  fanining  maz- 
m unini  belgilovchi  hujjat  hisoblanadi.  U n d a  o ‘rganishga  daxldor 
b o ‘lg an   z a r u r   n a z a r iy   m a ’lu m o t l a r ,   j i s m o n i y   m a s h q l a r , 
jism o n iy   jihatlarni  rivojlantirish  u c h u n   m ashqlar,  fanlararo 
aloqa,  uzviylik  talablari  belgilab  berilgan.
D a s t u r   ta y y o rla s h d a ,  b ir in c h i  n a v b a t d a ,  j a m i y a t n i n g  
sotsial  (ijtimoiy)  buyurtmasi,  y a’ni  jam iyat  talab,  ehtiyojlari 
hisobga  olinadi.  Maktabni  bitiruvchilarning  jism oniy  tayyor- 
garligi  talablari  ,,Alpomish“  va  ,,Barchinoy“  majmuyida  o ‘z 
aksini  topgan.  Shuni  yodda  tutish  kerakki,  dastur  alohida  sport 
turlaridan  iborat  emas,  shuning  uchun  dastur  bo'limlaridagi 
vazifalarni  bir  m arom da,  sharoit,  imkoniyat  ham da  mavsum- 
larni  hisobga  olgan  holda  hal  etib  borish  zarur.
0 ‘quv  dasturining  asosiy  xususiyatlaridan  biri,  o ‘rgatila- 
digan  mashq  unsurlari  uzluksiz  va  uzviylik  bilan  olib  boriladi. 
Biroq  bu  degani  kelgusi  sinflarda  takrorlanmaydi  degani  emas, 
kelgusida  bular  mukammallashtirilib,  mustahkamlanib  boradi.
0 ‘quv  dasturlari  doim o  takomillashib,  vaqti  bilan  o ‘zgarib 
boradi.  Maktab  dasturining  o ‘zgarish  sabablariga  quyidagilar 
kiradi:
—  o 'q u v   dasturida  o'zgarishlar  b o ‘lsa;
—  o ‘quv  sport  bazasining  b irm u n c h a   yaxshilanishi,  fan 
yutuqlari  va  ilg‘or  tajribalarni  o ‘quv  jarayonida  qoMlash;
146

---

— 
0
‘quvchilar  m a ’lumotining  oshishi,  metodikaning  tako- 
millashganligi,  o ‘quvchilarning  tayyorgarlik  darajasi;
—  jism oniy  tarbiyada  yangi  vazifalarning  q o ‘yilishi  izla- 
nishga  chaqiradi  va  yangi  maqsadlarni  hamda  ish  usullarini 
qo'llashni  talab  etadi.
DTS  va  o ‘quv  dasturining  uqtirish  xatini  sinchiklab  o ‘qish 
zarur,  chunki  u n d a  o ‘qituvchi  uchun  eng  zarur  va  m uhim  
m a ’lum otlar  mavjud.
B iroq,  d a s tu r   q a n d a y   ta k o m illa s h g a n   b o 'Im a s in ,  bu 
hujjat  „Jismoniy  tarbiya"  fanini  maqsadini,  o ‘quv  materialini 
va  mazm unini  belgilovchi  hujjatdir.  Eng  muhimi,  uni  amalga 
oshirishda  yuqori  natijalarga  erishish  zarur.  Jismoniy  tarbiya- 
ning  h am m a  shakl  va  turlari  shunga  qaratilgan.  Shuning  uchun 
o ‘qituvchi  o ‘quvchilarning  jism oniy  tarbiya  darslarini  bilim- 
donlik  bilan  rejalashtirishi  kerak.