Toshkent moliya instituti r. H. Ayupov, G. R. Boltaboeva raqamli iqtisodiyot asoslari

http://www.finyear.com/attachment/641777). 

Ularning 

firklaricha, 

kriptovalyutalar  butun  dunyodagi  insonlarning  imkoniyatlarini  va  iqtisodiy 

huquqlarini kehgaytirishga imkon yaratadilar (Virtual Currencies; Bitcoin & What 

Now 

after 

Liberty 

Reserve, 

Silk 

Road, 

and 

Mt. 

Gox? 

// 

https://papers.ssrn.com/sol3/papers. 

cfm?abstract_id=2393537). 

Albatta 

kriptovalyutalar jinoiy faoliyatni amalga oshirishga ham o’z hissalarini qo’shadilar 

va  buning  oqibatida  jamiyat  hamda  insonlarga  kattagina  zarar  yetkazishlari 

mumkin. Ammo, kriptovalyuta himoyachilarining fikrlaricha, kriptovalyutalarning 

etik  normalari  sifat  jihatidan  qandaydir  yangi  narsalar  emas,  chunki  ilgari  ham, 

hozir  ham  pullar  biror  bir  etik  normalar  bilan  bog’liq  bo’lmagan  passiv 

substantsiya  sifatida  qabul  qilingan.  Har  qanday  ko’rinishdagi  pul  yoki  pullar 

yaxshi  maqsadlarda  ham,  yomon  maqsadlarda  ham  ishlatilishi  mumkin,  albatta. 

Ba’zi  bir  guruh  mutaxassislar  esa  pulning  neytral  deb  baholanishiga  qarshi  ham 

chiqadilar.  Haqiqatan  ham,  sun’iy  intellect,  kriptografiya  va  etiketning  sun’iy 

intellectli  dasturlari  joylashtirilgan  komp’yuterlar  etik  jihatdan  neytral  bo’la 

olmaydilar, balki ular pullarning qanday ishlatilishini ham nazorat qila va boshqara 

oladilar.  Bunday  natijalarga  erishish  uchun  intellectual  platformalardagi 

kriptovalyutalar  yaratishning  texnologik  asoslarini  ishlab  chiqib,  undan  so’ng, 

bunday  kriptovalyutalarni  ishlatishning  huquqiy,  etik,  sotsiologik,  psixologik, 

texnologik, ijtimoiy va iqtisodiy ta’sirlarini o’rganib chiqish kerak bo’ladi. Ammo, 

real  pul  qiymatiga  va  etik  ko’rsatgichlarga  ega  bo’lgan  kriptovalyutalarning 

rivojlanishi insonlarga o’z kompaniyalarining ichki korporativ etikasiga va uning 

xolatiga  ham  ta’sir  qilish  imkonini  beradi.  Lekin  bunday  avtonom  va 

boshqariluvchan  kriptovalyutalar  (Autonomous  Ethically  Guided  Cryptocurrency, 

AEGC)  yaratish  jarayoni  hali-hanuz  to’la-to’kis  poyoniga  yetgani  yo’q  va  bu 

vaqtinchalik holat, albatta.