Toshkent moliya instituti r. H. Ayupov, G. R. Boltaboeva raqamli iqtisodiyot asoslari

York  Angels,  Tech  Coast  Angels,  Launchpad  Venchure  kabilarni  misol  qilib 

keltirish mumkin.  

 

Venchur  fondlar  keng  tanlash  imkoniyatiga  egadirlar,  ammo  ularga  bank, 

sug’urta  va  investitsion  kompaniyalarga  vositalar  jalb  qlishga  ruxsat  berilmaydi. 

Ular  aniq  bir  yoki  bir  necha  yo’nalishlarga  mablag’lar  jalb  qilishlari  mumkin. 

Masalan,  venchur  fondlar  faqat  meditsinaga  yoki  og’ir  sanoatga  investitsiya 

qilishari mumkin yoki bir vaqtning o‘zida ham tibbiyotga, ham og’ir sanoatga, ham 

aloqaga  va  ham  ekologiyaga  investitsiyalarni  amalga  oshirishlari  mumkin. Oxirgi 

yillarda startaplar orasida elektron biznesga, ijtimoiy saytlarga, tanishuv saytlariga, 

blokcjeynlarga,  ta’limga  va  mediaga  investitsiyalar  jalb  qilish  ommabop  bo’lib 

bormoqda.  Bu  sohalarga  bo’lgan  investitsiyalar  2015  yilda  barcha  startaplarning 

---

Toshkent Moliya instituti 

R.H. Ayupov va G.R. Boltaboeva 

 

55%  ga  tegishli  bo’lgan  (Internet  servislar  va  kontentlar  bozori  2014-2015 

yillarda. RAEK, NIU VIGE. Ekonomika Runeta RF. str.58). 

 

Startaplarga  investitsyalar  qilishning  asosiy  shartlari  sifatida  quyidagilarni 

keltirishimiz mumkin:  

Loyihaning tijoriy jihatdan maqsadga muvofiqligi; 

Kuchli boshqaruv komandasining mavjudligi; 

Yangi turdagi mahsulot yoki hizmatning yaratilishi yoki uning texnik darajasining 

oshirilishi; 

Fondning kompaniya boshqaruv organlarida ishtirok etishi; 

Kompaniyaga  bo’lgan  investitsiyalarning  aniq  vaqt  gorizonti  va  undan  chiqish 

shartlari; 

Mamlakat  ilm-fani,  texnik  va  texnologik  rivojlanishining  pioritetli  rivojlanish 

yo’nalishlariga mos kelishlik. 

 

Ozbekistonda venchur investitsiyalar bir qancha muammolarga duch keladi. 

Ulardan  birinchisi  intellektual  mulkni  himoya  qilish  bilan  bog’liq,  ikkinchisi  esa 

vencher  fondlarni  boshqarish  bo’yicha  malakali  mutaxassislarni  yo’qligidir. 

Uchinchi  muammo  venchu  fondlar  tashkil  qilish  va  uni  yuritish  o’yicha  soliq 

imtiyozlari  mavjud  emasligi.  Dunyo  miqyosida  venchur  kompaniyaarning 

muvaffaqiyati  ularning  kapitalizatsiyasi  va  daromadliligi  bilan  aniqlanadi.  Sobiq 

sovet  ittifoqi  xududidagi  aktiv  venchur  fondlar  safiga  quyidagilarni  kiritshimiz 

mumkin:  Almaz  Capital,  Runa  Capital,  Kite  Venchures,  Runet  Venchures,