Yem-xashak yetishtirish agronomiya asoslari

Shabdar  (Eron  sebargasi)
A ham iyati.
  Shabdardan  tayyorlangan  ozuqalarni  qishloq  x o ‘jalik 
hayvonlari  xush  ko‘rib  yeydi.  Pichanning  tarkibida  15,2  foiz  oqsil,  6,49 
foiz  ш оу  30,3,  azotsiz  ekstraktiv   m oddalar  b o ‘lib,  bir  kilogram m  
pichanida  0,50  ozuqa  birligi  bor.
Tarixi.
  Y ovvoyi  holda  u  Osiyo,  Yevropa,  Shim oliy  A m erikada 
uchraydi.  Bir yilda  60-70  s ga  pichan,  1-8  s  urug  olish  mumkin.
Biologiyasi.  Shabdar  nam sevar,  yorug'sevar  va  sovuqqa  chidamli 
o ‘simlik,  kuzda  va  bahorda  ekilishi  mumkin.  U rug‘i  5-6°C  haroratda 
yaxshi  unib chiqadi, maysalari 5-6 °C sovuqqa chidaydi.  Qishlov paytida 
25°C  so v u q q a  ham   ch id ay d i.  Y er  ta n lam a y d i,  b o tq o q la n g a n   va 
sho'rlangan  yerga  ekilmaydi.  Shabdar  hasharotlar  yordamida  chetdan 
changlanadi.
Bir yilda 2-4 marta o‘riladi,  urug‘  yetilganda o'rilsa,  o ‘sib chiqmaydi. 
0 ‘sish  davri  80-130  kun,  fitonomus  bilan  zararlanmaydi.
Y etishtirish  texnologiyasi.
Shabdar  don  ekinlari,  texnika  ekinlari, sholi, m akkajo‘xori,  sabzavot 
ekinlaridan  b o ‘shagan  yerlarga  ekiladi.  Shabdar  uchun  yer  bedaga 
o ‘xshatib  tayyorlanadi.  Ekish  sof  holda  yoki  beda,  arpa,  suli  bilan 
birgalikda  ekiladi.
S habdar  kuzda  yoki  erta  bahorda  don-o‘t  ekadigan  SZT-47  seyalka 
yordamida  ekiladi.  Gektariga  15-20  kg  urug‘  ekiladi,  ekish  chuqurligi  1- 
2  sm  ni  tashkil  etadi.  Kuzda  ekilganda  ketma-ket  suv  beriladi.  Sug'orish 
uchun oralig'i 60-70 sm  bo‘lgan egatlar olinadi. Boshqa ekinlarga qo‘shib 
ekilsa  gektariga  8-10  kg  urug‘  ekiladi.  Ko‘pincha  bedaga  qo‘shib  ekish 
tavsiya  qilinadi.  Shunday  qilinsa  birinchi  o‘rimining  85  foizini,  ikkinchi 
o'rim ining  15  foizini  shabdar  tashkil  qiladi.  Uchinchi  o'rim da  shabdar 
deyarli  qolmaydi.
Bahorda  ekilganda  shabdar  donli  ekinlarga  qo'shib  ekiladi.  Bunda 
shabdar  15  kg,  don  ekinlari  50-70  kg  gektarga  ekiladi.