Konstruksiyalar

33. Armaturaning siqilishga hisobiy qarshiligi qanday  
aniqlanadi?
Betonning chegaraviy siqiluvchanligi orqali aniqlanadi 
 
ε
bu
 = 2•10–3 (1-rasm). Armatura bilan betonning tishlashishi 

---

23
tufayli ular birgalikda deformatsiyalanadi (ε
sc
 = ε
bu
), u holda 
armaturadagi kuchlanish σ
sc
,u = ε
sc
•E
s
  =  2•10
–3
•200•10
3
= 
= 400 MPa, bu yerdan R
sc
 = 400MPa. Agar qo‘yilgan yuk 
uzoq muddat ta’sir qilsa, tobtashlash deformatsiyasi natijasi-
da  chegaraviy  siqiluvchanlik  2,5•10
–3
 qiymatgacha yetib bo-
radi va unga mos ravishda R
sc
 = 500MPa ni tashkil qiladi. U 
holda R
sc
 po‘latning hisobiy oquvchanlik chegarasidan ortib 
ketmasligi kerak, ya’ni R
sc
 ≤ R
s
. Shunga alohida e’tibor berish 
kerakki ε
bu
 barcha klassdagi betonlar uchun bir xil qabul qilin-
gan. Aslida esa betonning klassi pasayishi bilan unin g defor-
matsiyalanuvchanligi ortadi, natijada ε
bu
 ham o‘sadi.