Konstruksiyalar

150. Cho‘ziluvchi elementlarni oddiy temir-betondan             
tayyorlashda qanday ma’no bor?
Albatta ma’nosi yo‘q, bunday kesimlarda deyarli bitta ar-
matura ishlaydi. Shuning uchun ularni (silindrsimon rezervuar 
devorlari, bosimli quvurlar, fermaning ostki tasmalari va ho-
kazo) doim oldindan zo‘riqtirilgan qilib tayyorlashga harakat 
qilinadi. Chunki cho‘zuvchi kuch N ni qisuvchi kuch R bilan 
chala yoki qisman so‘ndirish uchun armaturani tortish lozim. 
Lekin shunday elementlar mavjudki, oldindan zo‘riqtirish har 
doim ham o‘zini oqlamaydi (ularda texnologik xarajatlar sarfi 
ortib ketadi): bunga fermaning hovonlari va ustunchalarini mi-
sol keltirish mumkin. Lekin ushbu elementlarda cho‘ziluvchi 
armatura sarfi mustahkamlikka emas, balki darzlarning ochi-
lishiga hisoblash yordamida aniqlanadi (5-bobga qaralsin).