ЎҚув қЎлланма ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Давлат бошқаруви

биринчидан, давлат хизматчиси бошқа ҳақ тўланадиган меҳнат фаолияти билан шуғулланиши 
мумкин эмас (педагогик, илмий фаолият бундан мустасно). Давлат хизматчиси 
ўзини давлат хизматига бағишлаши лозим. Агар давлат хизматчиси бундай чекловни 
бузган ҳолда бошқа фаолият билан ҳам шуғулланса, у давлат хизматини ёки бошқа 
фаолиятни танлаши лозим бўлади;
u
иккинчидан, давлат хизматчилари учун тадбиркорлик фаолияти билан шахсан ёки бошқалар 
орқали шуғулланиш тақиқланган. Давлат хизматчилари шахсан ёки бошқалар орқали 
ишлаб чиқариш билан, товарлар ва бошқа маҳсулотларни сотиш билан, фойда олиш 
мақсадида ишларни бажариш ёки пулли хизматлар кўрсатиш билан шуғулланиши 
мумкин эмас;
u
учинчидан, давлат хизматчиси учинчи шахсларнинг вакили бўлиши мумкин эмас, яъни давлат 
хизматчиси давлат хизматида бўлган ҳамда унга маълум бир жиҳатдан бўйсунган 
учинчи шахсларга вакиллик қилиши тақиқланади;
u
тўртинчидан, давлат хизматчиси хизматдан ташқари вақтда моддий-техник, молиявий ва 
ахборот воситаларидан, давлатнинг бошқа мулкидан ва хизмат маълумотларидан 
фойдаланиши тақиқланади;
u
бешинчидан, давлат хизматчилари жисмоний ва юридик шахслардан мансаб мажбуриятларни 
бажариш билан боғлиқ бўлган ҳар қандай мукофот ва совғаларни олиши 
тақиқланади;
u
олтинчидан, жисмоний ва нодавлат юридик шахслар ҳисобидан хизмат сафарига ёки хорижий 
сафарга бориш тақиқланади;
u
еттинчидан, давлат хизматчисининг хизмат ваколатидан фойдаланиб давлат органларида 
жамоат бирлашмаларини (касаба уюшмасидан ташқари) ташкил этиши ёки унинг 
манфаатларини кўзлаб ҳаракат қилиши мумкин эмас ва бошқалар.

---

61
ДАВЛАТ ХИЗМАТИ
Давлат хизматчилари учун ўрнатилган 
кафолатлар
3.6.
Давлат хизматидаги кафолатлар деганда, хизматчилар томонидан хизмат вазифаларини бажариш билан 
боғлиқ ҳолда юзага келадиган қўшимча харажат ва чекловларни турли хил пул бадаллари билан қоплаш
тушунилади. Давлат кафолатлари, энг аввало, хизмат вазифасини ўтаётган вақтида давлат хизматчисига 
татбиқ этилган ҳуқуқ-чекловлар, ман этиш ва талабларни қоплаш учун ўрнатилади. Давлат хизматчисининг 
машаққатларини қоплаётиб, улар давлат хизматчисига алоҳида имтиёзлар ва бошқа даражадаги ходимларга 
қараганда устунлик тақдим этиб, гўёки унинг ҳуқуқий тартибини мувофиқлаштирмоқчи бўладилар.
Давлат хизматчиларининг давлат кафолатларининг асосий мақсади – уларнинг ҳуқуқий ва ижтимоий 
ҳимояланишини таъминлаш.
Давлат хизматчилари ўзларининг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини ҳимоя қилишда қонунчиликда 
ўрнатилган барча воситалардан фойдаланадилар. 
Давлат хизматчилари учун ўрнатилган кафолатлар уларнинг бажарадиган хизмат мажбуриятлари билан 
боғлиқ бўлади.
Давлат хизматчилари томонидан мансаб мажбуриятларининг сифатли бажарилишини, қонунчилик 
билан ўрнатилган ҳуқуқларни амалга оширилишини таъминлаш учун қонун чиқарувчи хизмат фаолиятининг 
асосий кафолатларини ўрнатади. 
Давлат хизматчилари учун кафолат бу қонунчиликда ўрнатилган давлат хизматчилари мақомининг 
ижтимоий-ҳуқуқий томонини характерловчи асосий ҳолатлардир. 
Қонун ҳужжатларида давлат хизматчиларига нисбатан турли кафолатлар ўрнатилган бўлиши 
мумкин:
u