ЎҚув қЎлланма ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Давлат бошқаруви

ёрдамчи хизматчилар 
Давлат хизматчиларининг мазкур гуруҳини давлат органининг нормал фаолият кўрсатиши учун зарур 
бўлган ёрдамчи функцияларни амалга оширувчи хизматчилар ташкил этади. 
Ёрдамчи хизматчилар давлат органининг нормал фаолият кўрсатиши учун шароит яратиб беради. 
Ёрдамчи хизматчилар таркибига иш юритувчилар, курьерлар, машинисткалар, лаборантлар, экспедиторлар 
ва бошқаларни киритиш мумкин. 
Ёрдамчи хизматчиларнинг фаолият доирасига: хизмат ҳужжатларини, статистик маълумотларни 
тайёрлаш; ҳужжатларни юбориш ва бошқа ёрдамчи-техник ҳаракатларни амалга ошириш киради. 
Ёрдамчи хизматчиларнинг фаолияти юридик аҳамиятга эга эмас. Масалан, қўлда ёзилган хизмат 
ҳужжатининг машинистка томонидан терилиши, тегишли раҳбар томонидан имзо қўйилмагунча ёки 
муҳрланмагунча юридик аҳамиятга эга бўлмайди;
u
маъмурий ҳокимият вакиллари давлат хизматчиларининг алоҳида гуруҳи ҳисобланади. Маъмурий 
ҳокимият вакиллари давлат хизматчиларининг шундай гуруҳики, улар ўз ваколатлари доирасида бошқа 
шахсларга, хизмат бўйсунувидан қатъи назар, бажарилиши мажбур бўлган кўрсатмаларни бериши 
мумкин. Ҳокимият вакилларига судьяларни, прокурорларни, депутатларни, Қуролли кучлар, ички ишлар 
органлари, миллий хавфсизлик хизмати органларининг бошлиқлар таркибига кирувчиларни ва бошқаларни 
киритишимиз мумкин. 
Ҳокимият вакиллари умумий хусусиятдаги ваколатларни амалга оширадилар, масалан, хизмат юзасидан 
уларга бўйсунмаган шахсларга мажбурий фармойишлар бериш, маъмурий таъсир этиш чораларини қўллаш 
ва ҳ.к.лар. Маъмурий ҳокимият вакиллари давлат-ҳокимият ваколатига эга бўлиб, муайян давлат органи 
номидан ва унинг кўрсатмасига биноан ҳаракат қиладилар.
1
Ҳар бир давлатда давлат хизматчиларининг тоифаси тегишли қонун ҳужжатлари билан белгиланади. 
Ўзбекистон Республикасида давлат-хизмат муносабатларини тартибга солувчи ягона қонун ҳужжати мавжуд 
1
Административное право Республики Узбекистан // Авт. коллектив: Х.Р.Алимов, Л.И.Соловьева и др./ - Т.: “Адолат”, 
1999. 113-116-б.лар

---

51
ДАВЛАТ ХИЗМАТИ
эмас, бирон-бир қонун ҳужжатида давлат хизматчиларининг турлари аниқ ва тўлиқ кўрсатиб ўтилмаган. 
Шу сабабли, давлат хизматчиларининг қандай турларга бўлинишини ҳар хил соҳавий қонун ҳужжатлари 
мазмунидан келиб чиққан ҳолда белгилаш мумкин. (Ўқув қўлланманинг илова қисмида Ўзбекистон 
Республикасининг баъзи қонун ҳужжатларида назарда тутилган давлат хизматчиларининг тоифалари 
кўрсатиб ўтилган
1
.)
1
Каримов И. Қонун ва адолат устуворлиги фаолиятимиз мезони бўлсин//Халқ сўзи, 2004й 2июнь.
Давлат хизматчисининг одоб-ахлоқи ва 
фаолиятининг маънавий асослари
3.3.
«Раҳбар қачон эл-юрт ишончини, эътиборини қозона олади? 
Қачонки, юраги, қўли тоза, кўнгли очиқ, ақл ва заковат соҳиби бўлса, унинг табиатида қатъиятлик 
билан билим, талабчанлик билан адолат уйғун бўлса, у ўзи бошқарадиган одамларнинг ғам-
ташвишларини ўз қалбидан ўтказишга қодир бўлса»
1
.