Avтomaтikaning тeхnik vosiтalari

4.3.1.  Т-101  mantiqiy elementi 
 
Т-101  elementi  logikaning  asosiy  elementi  bo‘lib,  u  yordamida  istalgan 
logik funksiyalarni bajarish mumkin. 
 
Т-101  elementi  o‘z  ichiga  ikkita  bog‘liq  bo‘lmagan  ―YoKI-EMAS‖ 
sxemasini oladi. O‘z navbatida  ularning  har  biri  ―EMAS‖  inventorini  tashkil 
qiladi. Ular esa uchta diodli ―YoKI‖ kirishidan iborat. Bu element Pirs operatsiyasi 
deb nomlangan y = x 
1
v x
2
 v x
3
  funksiyasini ham bajaradi. 
 
Hamma  kirishlarda  signal  bo‘lmaganda,  tranzistor  yopiq  bo‘ladi  va  uning 
chiqishida  ―1‖  deb  qabul  qilingan  manfiy  potensial  mavjud  bo‘ladi.  Hech 

---

 
89 
bo‘lmaganda  biron  bir  kirishga  ―1‖  berilganda,  tranzistor  ochiladi  va  chiqishda 
signal yo‘qoladi. 
 
Birinchi  sxemaning  kirishlari-1,  2,  5,  7  chiziqlari,  kirishi  esa    9  chizig‘i, 
ikkinchi  sxemaning  kirishlari-2,  4,  6  chiziqlari,  chiqishi-  8  chizig‘i  hisoblanadi. 
Elementning  ish  paytida  boshqa  elementlarning  (Т-107  elementidan  tashqari) 
kirishiga  9  va  11,  8  va10  chiziqlarini  ulash  zarur.  Bunda  Т-101  elementning 
chiqishiga  ―YoKI-EMAS‖ sxemasidan uchtadan ortig‘ini ulamaslik ma‘qul.