Farmon Ergashovich Nurboeyv, Shahlo Shavkatovna Tillоeva, Dilbar Baxriddinovna Raxmatova

DORIVOR MODDALAR OLINADI: 
 
                   
                  
 
                                               
o`simliklardan             hayvonlardan                   ma`danlardan 
 
            O`simliklarning yer  ostki (ildiz, ildizpoya, tuganak,  piyozboshi) va yer  
ustki qismlari (poyasi, bargi va gullar aralashmasi) dorivor mahsulot sifatida olinadi. 
O`simliklar  organizmida  alohida  biologik  faol  moddalar,  alkoloidlar,  yurak 
glikozidlari, antiagregantlar, flavonoidlar, moylar, vitaminlar, fitonsidlar,    yelimlar, 
oshlovchi, shilliq va boshqa moddalar bo`ladi. 
Ushbu  biologik  faol  moddalar,  o`simliklarning  turli  qismlarida  turlicha  bo`ladi. 
O`simliklarni  yig’ib  olish  vaqtida  asosan  biologik  faol  moddalari  ko`p  bo`lgan 
qismlari  yig’ib  olinadi.  O`simliklarning  bunday  qismlari  dorivor  mahsulot  deb 
yuritiladi. 

---

138 
 
Biologik  faol  moddalar,    o`simlik  qismlarida  bir  vaqtning  o’zida  to’planmaydi. 
Shuning  uchun  dorivor  mahsulotlar    turli  vaqtlarda  yig’ib  olinadi.  Agar  dorivor 
mahsulot o`z vaqtida yig’ib olinmasa, ularning tarkibidagi shifobaxshlik  kamayadi. 
O`simliklarning  yer   ostki  qismlari ildizi,  poyasi, tuganak, piyozboshi,  odatda  
o`simlik uyquga kirgan davrda kech kuzda yoki o`simlik uyg’onmasdan oldin  erta 
bahorda tayyorlanadi.   
O`simliklarning  yer    ustki  qismi  poyasi,  bargi  va  gullari  aralashmasi  o`simlik 
gullaganda poyaning eng tagidagi barg oldidan o’rib olinadi. Poyaning bargsiz qismi 
o’rib  olinadi.  Kurtaklar  erta    bahorda  o`simlik  tanasiga  shira  yura  boshlaganda 
yig’iladi.  
Barglar odatda o`simlik gullashi oldidan  yoki gullaganda ohistalik bilan olinadi. 
Gullar o`simlik qiyg’os gullaganda yig’iladi.  
O`simlik mevalari pishib yetilganda yig’iladi. Quruq mevalar esa ertalabki yoki 
kechqurun  yoki shudring tushgan vaqtda yig’ib  olinadi. 
O`simliklarning yer ustki qismi tabiiy sharoitda ochiq havoda quritib bo`lmaydi.  
Chunki  ularning  barglaridagi  xlorofill  va  gullardagi  pigmentlar  parchalanib  ketadi. 
Shuning  uchun    ular    soya  yerda  ataylab  qurilgan  binolarda  quritiladi. 
O`simliklarning yer  ostki qismi esa ochiq havoda quritiladi.