O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti

Turistik  mahsulotlarning  hayotiy  sikli.  Mashulotning  hayotiy  sikli  uni 
birlamchi bozorda paydo bo‘lganidan tortib, sotish to‘liq tugallaganiga qadar bo‘lgan 
mahsulot  evolyutsiyasi  namoyon  bo‘ladi.  Har  qanday  mahsulot,  u  qanchalik  ajoyib 
iste’mol  xususiyatiga  ega  bo‘lmasin,  ertami  yoki  kechmi  bozordan  yanada 
takomillashgan  mahsulot  tomonidan  siqib  chiqariladi.  Mahsulotlar  orasida  uzoq 
yashovchilari va boshqa muddatli bir kunliklari bor. Lekin abadiy  mahsulot yo‘q va 
bo‘lishi ham mumkin emas. Chunki vaqt o‘tishi bilan unga talab kamayadi, sotishdan 
olinadigan daromad shunchalik kamayib ketadiki, kelajakda savdosini davom ettirish 
iqtisodiy  jihatdan  manfaatli  bo‘lmay  qoladi.  Har  bir  mahsulot,  jumladan,  turistik 
mahsulot  ham  o‘z  taraqqiyotida  ketma-ket  to‘rt  bosqichdan  o‘tadi:  bozorga  joriy 
etish, o‘sish, yetilish va pasayish. 
Joriy  etish  –  hayotiy  sikl  boshlanish  bosqichi,  ya’ni  mahsulot  uchun  bozor 
yaratiladi.  U  sotish  hajmi  o‘sishi  sust  sur’ati  ishlab  chiqarishga  harajatlar  kattaligi 
tufayli to‘g‘ri yo‘lga qo‘yilmagani bilan harakterlanadi. Bu bosqichda faqat bitta yoki 
ikkita  firmagina  bozorga  chiqadi,  raqobat  bo‘lmaydi  yoki  ikkita  firmagina  bozorga 
chiqadi,  raqobat  bo‘lmaydi  yoki  kuchsiz  bo‘ladi.  Joriy  etish  bosqichi  davomiyligi 
keng  miqyosda  kechadi  va  mahsulot  sifatiga,  uning  iste’mol  zaruratiga  muvofiqlik 
darajasiga,  marketing  strategiyasi  to‘g‘ri  tanlanganligi  va  uni  ketma-ket  amalga 
oshirilishiga bog‘liq bo‘ladi.