Mövzu 6 Beynəlxalq valyuta-maliyyə münasibətləri

Beynəlxalq Hesablaşmalar Bankı  (BHB) beynəlxalq  valyuta-kredit və  maliyyə orqanları 

arasında xüsusi yer tutur. Ən azı ona görə ki, 1930-cu ildə yaradılan BHB ilk bu cür təşkilat olub. 

Onun mənzil-qərargahı İsveçrədə, Bazel şəhərində yerləşir. 

 

BHB iki əsas funksiyanı yerinə yetirir: 

1)  mərkəzi banklar arasında əməkdaşlığa dəstək verir və beynəlxalq maliyyə əməliyyatlarının 

həyata keçirilməsi üçün münbit şərait yaradır; 

2)  beynəlxalq  hesablaşmaların  həyata  keçirilməsi  üzrə  etibarlı  şəxs  və  ya  agent  rolunu 

oynayır. 

 

BHB  formasına  görə,  səhmdar  cəmiyyət  kimi  təşkil  edilib.  Onun  xüsusiyyəti 

hesablaşmalarda 0,29032258 q. qızıl tərkibli frankdan istifadə etməsidir. ABŞ dollarında istifadə 

olunan aktiv və passivlər qızıl franklara  1 troya unsiyası qızıla görə 208 ABŞ dolları məzənnələri 

ilə  çevrilir.  Bütün  digər  valyutalar  üzrə  əməliyyatlar  onların  ABŞ  dollarına  münasibətdə 

məzənnələrinə görə həyata keçirilir. Bankın səhmdarları əsasən sənayecə inkişaf etmiş ölkələrdir. 

 

Son illərdə refional inkişaf bankları öz fəaliyyətlərini gücləndirərək dünya Bankı Qrupu ilə, 

belə demək mümkünsə, ciddi rəqabətə girmişlər. Bura Asiya İnkişaf Bankı (1965-ci ildə yaradılıb, 

mənzil-qərargahı  Filippinin  paytaxtı  Manilada  yerləşir),  Afrika  İnkişaf  Bankı  (1965-ci  ildən 

əməliyyatlar  həyata  keçirir,  mənzil-qərargahı  Kot-d’İvuarın  paytaxtı  Abicanda  yerləşir), 

Amerikaarası  İnkişaf  Bankı  (1960-cı  il  yanvarın  1-dən  fəaliyyətə  başlayıb,  mənzil-qərargahı 

Vaşinqtonda  yerləşir),  İslam  İnkişaf  Bankı  (1975-ci  ildə  yaradılıb,  mənzil-qərargahı  Səudiyyə 

Ərəbistanının  Ciddə  şəhərində  yerləşir),  Avropa  Yenidənqurma  və  İnkişaf  Bankı  (1991-ci  ildə 

yaradılıb) və bir sıra digər maliyyə-kredit qurumları aiddir. 

 

Beynəlxalq  valyuta-maliyyə  və  kredit  münasibətlərində