Mövzu 6 Beynəlxalq valyuta-maliyyə münasibətləri

böhranlarının  yayılmasından  müdafiə  vasitəsidir  və  qəti  iqtisadi 

siyasət həyata keçirən ölkələr üçün açıqdır. 

2000-ci il 

2000-ci  ilin  noyabrında  BVF-nin  İcra  Şurası  BVF-nin  maliyyə 

mexanizmlərinin  əhəmiyyətli  icmalını  başa  çatdırdı.  Bunda  məqsəd 

BVF-nin  üzv-dövlətlərə  maliyyə  yardımı  göstərməsi  metodlarında 

dəyişikliklərə  ehtiyacın  olub-olmadığını  müəyyən  etmək  idi.  Bu  iş 

nəticəsində  dörd  mexanizmin  ləğv  edilməsi  yolu  ilə  əhəmiyyətli 

rasionallaşdırma  həyata  keçirildi.Eyni  zamanda  bir  sıra  digər 

əhəmiyyətli  dəyişikliklər  də  həyata  keçirildi  ki,  bunlar  da  BVF 

mexanizmlərinə  üzv-dövlətlərin  böhranların  qarşısının  alınması  və 

tənzimlənməsi  istiqamətində  həyata  keçirdikləri  səylərə  daha  füclü 

---

dəstək  vermək  imkanı  yaratmalı  və  BVF  resurslarından  daha  səmərli 

istifadəyə gətirib çıxarmalı idilər. 

 

 

BVF maliyyələşdirməsinin böyük hissəsi aşağıdakı üç müxtəlif tip kreditləşdirmə siyasəti 

çərçivəsində həyata keçirilir. 

1)  “Stand-by”  krediti  haqqənda  razılaşma  BVF-nin  kreditləşdirmə  siyasətinin  əsasını  təşkil 

edir.  Bu  mexanizmdən  ilk  dəfə  1952-ci  ildə  istifadə  olunub  və  əsasən  tədiyə  balansının 

qısamüddətli problemlərinin həllinə yönəlib. 

2)  BVF-nin  genişləndirilmiş  kreditləşdirmə  mexanizmi  (EFF)  həyata  keçirilən  ortamüddətli 

razılaşmalar  tədiyə  balansının  maliyyələşdirilməsi  ilə  çətinliklər  yaşayan  ölkələr  üçün 

nəzərdə tutulub. Bu zaman struktur siyasəti tədbirləri çərçivəsində vergi sistemi və maliyyə 

sektorunda islahatlar  həyata  keçirilir, dövlət  müəssisələri özəlləşdirilir və  əmək  bazarının 

çevikliyinin artırılması üçün müəyyən addımlar atılır. 

3)  1970-ci illərin sonlarından etibarən BVF dayanıqlı iqtisadi artımı təmin etmək və əhalinin 

həyat səviyyəsini yüksəltmək məqsədilə daha yoxsul üzv-dövlətlərə güzəştli kreditlər verir. 

Hazırda  yoxsulluğun  azaldılması  və  iqtisadi  artıma  dəstək  üzrə  maliyyələşdirmə