Mövzu 6 Beynəlxalq valyuta-maliyyə münasibətləri

Maliyyə yardımı. BVF tədiyə balansı ilə bağlı problemi olan dövlətləri kredit və borclarla 

təmin edir. 31 yanvar 2003-cü il tarixinə olan məlumata görə, BVF 89 ölkəyə 69,6 milyard XİH 

(96 milyard dollar) məbləğində borc və kredit verib.  

BVF-nin  kreditləri  ölkənin  həyata  keçirməli  olduğu  sabitləşmə  prosesini  yüngülləşdirir. 

BVF-nin  kreditləri  həmçinin  uzunmüddətli  əsasda  ölkə  iqtisadiyyatının  artım  perspektivlərini 

yaxşılaşdıran struktur islahatlarının da həyata keçirilməsinə yönəldilmişdir. 

Tədiyə balansı ilə əlaqədar problemlərlə üzləşən istənilən üzv ölkə maliyyələşdirmə üçün 

BVF-yə müraciət edə bilər. Ölkə BVF-yə müraciət edən zaman o ya iqtisadi böhran yaşayır, ya da 

bu  böhran  ərəfəsində  olur.  Belə  olan  halda  vəziyyətin  sağlamlaşdırılması  üçün  və  dayanıqlı 

iqtisadi  artım  şəraitinin  yenidən  bərqərar  olması  üçün  iqtisadi  sabitləşmə  tədbirlərinin  və  rəsmi 

və/və  ya  özəl  maliyyələşdirmənin  müəyyən  harmoniyasına  nail  olmaq  lazım  gəlir.  Bunun  üçün 

BVF  ölkə  hökumətlərinə  iqtisadi  siyasət  üzrə  müəyyən  tövsiyyələr  verir.  BVF-nin  maliyyə 

yardımı ayırması üçün onun həyata keçirilməli iqtisadi siyasət tədbirləri üzrə ölkə hökumətləri ilə 

razılığa  gəlməsi  lazımdır.  Bütün  bunlar  son  nəticədə  BVF-nin  icraedici  direktoruna  göndərilən 

ölkə hökumətinin “Niyyət məktubu”nda öz əksini tapır. 

BVF  kreditləri  ötən  illər  ərzində  formalaşmış  müxtılif  qaydalar  və  “mexanizmlər” 

çərçivəsində təqdim edir. Bu mexanizmlər üzrə kreditlərin təqdim edilmə şərtləri, müddətləri və 

faziləri fərqlidir və tədiyə balansı problemlərinin xarakterindən asılıdır. 

BVF  ənənəvi  vasitələrindən  əlavə  (Stand-By  Arrangements,  Extended  Fund  Facility, 

Supplemental  Reserve  Facility,  Compensatory  Financing  Facility,  Contingent  Credit  Lİnes) 

maliyyə  vəsaitlərini  güzəştli  şərtlərlə  də  üzv  dövlətlərə  ötürür  (Yoxsulluğun  Azaldılması  və 

İqtisadi Artıma Yönəldilmiş Kredit Mexanizmi, Ağır Borclu Yoxsul Dövlətlər Təşəbbüsü). BVF-

nin kredit fəaliyyətinin təkamülünün əsas mərhələləri Cədvəl *.*-də göstərilmişdir.