O‘zbekiston respublikasi madaniyat va sport ishlari vazirligi

A) Jismoniy tarbiyaning maqsadi.   
   Jismoniy  tarbiyaning  maqsadi  -  inson  tanasidagi  barcha  a'zolarini  sog‘lom 
o‘sishini ta'minlash, bolani jismonan chiniqqan, mard va sabotli o‘stirish, uni oilasi, 
jamiyat  va  Vataniga  hizmatga,  aqliy  va  jismoniy  mehnatga  tayyorlashdan  iborat. 
Abdulla  Avloniy  aytganlaricha,  har  bir  kishi  sog‘lom  fikr,  yaxshi  ahloq  va  ilm-
ma'rifatga ega bo‘lmog‘i uchun badanini tarbiya qilishi kerak. Shu borada Prezident 
Islom  Karimov  tashabbusi  bilan  jismoniy  tarbiya  va  sportni  rivojlantirish  hamda 
ommalashtirishga qaratilgan qator hukumat qarorlari qabul qilindi, mamlakatimiz har 
bir  hududida  zamonaviy  shartlarga  muvofiq  stadion,  sport  maydonchalari,  sport 
zallari  va  saroylari  mavjud,  yangi  sport  inshootlari  qurilmoqda.  Barcha  bolalar 
bog‘chasi,  boshlang‘ich  va  o‘rta  maktab,  litsey  va  kollej,  oliy  o‘quv  yurtlarda 
rejalashtirilgan  asosda  jismoniy  tarbiya  va  jismoniy  madaniyat  mashg‘ulotlari 
o‘tkazilmoqda. Sportning har xil turlari bo‘yicha to‘garaklarida o‘quvchi yoshlar turli 
ta'lim  muassasalarining  zamonaviy  sport  inshootlarida  muntazam  jismoniy  tarbiya 
bilan  shug‘ullanmoqdalar.  So‘nggi  yillarda  diyorimizda  ko‘p  sonli  yuqori  malakali 
sportchilar tayyorlandi. Bugungi kunda mamlakatimizda futbol, boks, kurash hamma 
turlari,  gimnastika,  yengil  va  og‘ir  atletika,  tennis,  eshkak  eshish,  shaxmat  eng 
yetakchi  sport    turlaridan  sanaladi.  Olimpiada  o‘yinlari,  butunjahon  va  Osiyo 
chempionatlari hamda birinchiliklarida o‘zbek o‘g‘lonu hammadan go‘zal qizlarimiz 
ko‘p  karra  eng  yuksak  sovrinli  o‘rinlarni  egallab,    Vatanimiz  sharafini  xalqaro 
musobaqalarda munosib himoya qilib kelmoqdalar. 
Zamonaviy  jismoniy  tarbiya  va  sportda  mashg‘ulot  va  musobaqa  yuklamalari 
hajmi hamda shiddatining oshishi o‘quv-mashg‘ulot jarayonini tashkil qilishda yangi 

---

37 
 
yo‘llarni va foydalanilmagan zahirani izlab topishni  taqozo etadi. Ayniqsa ko‘p siklli 
jismoniy  tayyorgarlikning  hamma  bosqichlarida  tiklanish  sport  va  ish  qobiliyatini 
oshirish  vositalaridan  foydalanish  muhim  ahamiyatga  ega.  Bu  borada  bo‘lajak 
jismoniy  tarbiya  o‘qituvchi  va  sport  trenerlari  oldilarida  yuksak  ma'suliyat 
qo‘yilmoqda.  Shuning  uchun  jismoniy  tarbiya  va  sport  oliy  o‘quv  muassasalarida 
bo‘lajak  o‘qituvchilarni  barcha  o‘quv  predmetlari  bo‘yicha  ishlab  chiqilgan  davlat 
ta'lim standartlari, reja va dasturlarning O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi, 
“Ta'lim to‘g‘risida”gi qonuni va Kadrlar tayyorlash milliy dasturi asosida belgilagan 
vazifalari hamda zamonaviy pedagogika fanlari tadqiqotlariga ko‘ra qo‘yilgan talablar 
darajasida  kasbiy  ta'limning  nazariy  va  amaliy  asoslari  bilan  izchil  qurollantirishdan 
iborat  bo‘lib  qolmoqda.  Shu  tariqada  O‘zbekiston  Respublikasi  “Jismoniy  tarbiya 
to‘g‘risida”gi  qonuni  (2000  yil)  ham  muhim  ahamiyatga  ega  bo‘lib,  mutaxassis  - 
o‘qituvchilarning  olib  borilayotgan  ta'lim-tarbiya  ishlariga  ko‘p  kerakli  vazifalarni 
belgilaydi.    Bu  o‘rinda  “Jismoniy  tarbiya  to‘g‘risida”gi  qonunning  tegishli  bandida 
O‘zbekiston  fuqarolari  jinsi,  irqi,  millati,  tili,  dini,  ijtimoiy  kelib  chiqishi,  e'tiqodi, 
shaxsiy va ijtimoiy holatidan qat'i nazar, jismoniy tarbiya va sport bilan shug‘ullanish, 
jismoniy tarbiya-sport jamoat birlashmalarini tuzish, jismoniy tarbiya-sport harakatini 
boshqarishda ishtirok etish huquqiga egadirlar deb belgilab qo‘yilgan (2-modda).