Э. Бе гм а то в, А. М а м а т о в адабий норма назарияси (А дабий н орм анинг типлари) II қисм


Юқорида келтирилган схемалардан келнб чиққан ҳолда, агар тил



Download 4,32 Mb.
Pdf ko'rish
bet24/128
Sana23.02.2022
Hajmi4,32 Mb.
#174515
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   128
Bog'liq
Adabiy norma nazariyasi. 2-qism (E.Begmatov A.Mamatov)

31
Юқорида келтирилган схемалардан келнб чиққан ҳолда, агар тил 
системалар системаси (О.Н.Трубецкой) эканлипшн инобатга олсак, 
адабнй тил ўзииииг белгили нормаларига эга эканлигини иазарда 
тутсак, адабий тил иормаларини эса алоатта қоиунлаштириш шарт ва 
зарур 
деб 
бнлсак 
ва 
тил 
бирлшсларининг 
узуал-корматнв 
қўлланишларини ҳисобга олсак, қуйидаги схема келиб чиқади:
тил системаси-адабий тил нормасн- 
адабий норма кодифюсацияси-тил узуси
Умумаи, тилшуносликда норма ва систта, норма ва тил қурилиши 
(структураси), норма ва узу с  ўртасида муносабагни ёрктишга 
бағишланган анчагкна фпкрлар мавжуд. Бунға сабаб ушбу тил 
ҳодисалари орасида узвий боғлиқяцкнинг мавжудлигидир.
Аслкда норма - тил системасининг реаллашувидир. Шу сабабли 
тилшунос В.А. Ицкович норма муайяи даврда, муайяк тил жамоасида 
объектин 
равишда 
яшовчи 
сўзлар 
маъиоси, 
сўэшшг 
фонетик 
структураси, сўз ясаш ва сўз ўзгартириш моделлари, уларнинг реал 
кўрннишларгн, сннтактик бирликлар - сўз бирикмалари, гаплар ва 
уларнииг реал кўринишшри деб кўрсатади* . Ўзбек тилн ўзииииг 
тарихий 
босқитядя 
ўзига 
хос 
луғавий, 
грамматнк, 
фоиетик 
хусус'лятларга 
эга 
бўлгаклкга 
ҳалг 
аслида 
бу 
ткл 
тизими 
имкшшятларпдан ўзбек тилнда гапяашувчи жамоанинг коякрет
' й ц к о в и ч В.А. Язьжовая карма. -М.: вПросвеш.енне”, 1968, с.5.
www.ziyouz.com kutubxonasi



Download 4,32 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   128




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish