Microsoft Word Архитектуравий ашёшунослик

Tabiiy tosh materiallariga ishlov berish 
Tabiiy  tosh  materiallari  va  buyumlari tog’  jinslarini  turli  mexanikaviy  usullar  bilan qayta 
ishlash  natijasida  olinadi.  Bu  usullarga  maydalash,  yorish,  arralash  kabilar  kiradi.  Xususiy 
xollarda esa tog’ jinslari portlatish usulida qazib olinishi mumkin. 
İshlov  berish usullariga ko’ra tabiiy tosh  materiallari quyidagi turlariga  bo’linadi:  Qo’pol 
ishlov  berilgan  (xarsangtosh,  chaqiq  tosh,  shag’al  va  qum);  buyum  va  profilli  qismlar;  to’g’ri 
shakldagi  tosh  va  bloklar;  yuzasiga  ishlov  berilgan  plitalar  (devor  va  pollarni  bezashda);  yo’l 
qurilishi buyumlari (bordyur toshlari, bruschatka) va h’.k. 
Tabiiy  toshlarga  zavodda  mexanizatsiyalashgan  va  avtomatlashgan  tizimlarda  ishlov 
beriladi. 
Tosh  yuzasi  pnevmatik  asbob  yordamida  tirnalib  (urib)  yoki  abraziv  usulda  silliqlanib 
ishlanishi mumkin; tosh yuzasi to’lqinsimon (qabariq-chuqur), riflangan, egatsimon, g’adir-budir 
(nuqtasimon)  ko’rinishda  qayta  ishlanishi  mumkin.  Toshga  abraziv  ishlov  berish  qirqish, 
frezerlash, shliflash va polirovkalash (jilolash) jarayonlarini o’z ichiga oladi (2.2-rasm).