Umurtqalilar zoologiyasi



Download 9,82 Mb.
Pdf ko'rish
bet102/296
Sana13.09.2021
Hajmi9,82 Mb.
#172920
1   ...   98   99   100   101   102   103   104   105   ...   296
Bog'liq
Umurtqalilar zoologiyasi S Dadayev [uzsmart.uz]

11-mashg‘ulot.  SUVDA  HAM 
QURUQLIKDA  YASHOVCHILAR  SINFIGA 
KIRUVCHI  DUMSIZLAR  TURKUMI 
VAKILLARINI  ANIQLASH
Kerakli  m ateriallar  va  jihozlar:  suvli  shisha  idishda 
tirik ko‘l baqasi va yashil qurbaqa; baqa va qurbaqaning tash­
qi  va  ichki  tuzilishi  ko'rsatilgan  ho‘l  preparatlar,  preparoval 
ninalar,  qo'l  lupasi;  amfibiyalar xilma-xiUigi,  tashqi  va  ichki 
tuzilishi  aks  ettirilgan  rangli jadvallar.
M ashg'ulotning  maqsadi:  O'zbekistonda  uchraydigan 
suvda  ham  quruqlikda  yashovchilar  sinfi  vakillarini  aniqla- 
gichlar asosida  o'rganish.
Ishning  mazmuni:  suvda  ham  quruqlikda  yashovchilar 
(Amphibia) sinfi vakillari quruqlikda yashovchi umurtqali hay­
vonlar  ichida  eng  soddasi  bo'lib,  suvda  yashovchi  ajdodlari- 
ning belgilarini  hali  o'zida  saqlab  qolgan bo'ladi.  Metamor- 
foz  yo'l  bilan  rivojlanadi.  Lichinkasi  (itbaliq)  faqat  suvda 
yashaydi.
Voyaga  yetgan  ko'pchilik  amflbiyalarning  ikki  juft  besh 
barmoqli  oyog'i  bo'ladi.  Terisi  ustida  epiteliy  hosilalari 
bo'lmaydi.  Lekin  u  shilimshiq  modda  bilan  qoplangan. 
Lichinkalarida  tarmoqlangan  tashqi jabralar bo'ladi.  Voyaga 
yetganlarida bu jabralar reduksiyaga uchraydi.  Bular o'pka va 
terisi orqali nafas oladi, shuning uchun ham terisi ustida hosila­
lar  (tangachalar,  soch,  jun)  bo'lmaydi.  Tana  temperaturasi 
tashqi  muhitga  bog'liq,  chunki  bu  hayvonlar  sovuqqonlilar 
guruhiga  kiradi.
Dunyoda suvda  ham quruqlikda yashovchilar sinfiga 2500 
ga yaqin tur kiradi. Amfibiyalar sinfiga quyidagi 3 ta  turkum, 
ya’ni dumlilar (Urodela yoki Caudata), oyoqsizlar (Apoda) va 
dumsizlar (Anupa yoki  Ecaudata)  kiradi.
www.ziyouz.com kutubxonasi


Dumlilar turkumiga  300—350 ga yaqin tur,  oyoqsizlar tur­
kumiga  60—80  ga  yaqin  tur  va  dumsizlar  turkumiga  2000— 
2100 dan ortiq tur kiradi.
Mustaqil davlatlar hamdo‘stligida amfibiyalar sinfining dum­
lilar va dumsizlar turkumlariga 30 dan ortiq tur kiradi.  Oyoq­
sizlar  turkumi  vakillari  M DHda  uchramaydi.
O'zbekistonda  amfibiyalar  sinfidan  faqat  dumsizlar turku­
miga kiruvchi 2  ta tur,  ya’ni ko‘l baqasi (Rana ridibunda) va 
yashil qurbaqa  (Bufo viridis)  uchraydi.
Laboratoriya  mashg‘ulotida  0 ‘zbekistonda  tarqalgan  am­
fibiyalar  sinfining  dumsizlar  turkumiga  kiruvchi  ko‘l  baqasi 
va  yashil  qurbaqaning  oilalari  va  urug‘lari  aniqlagichlar aso­
sida  o'rganiladi.

Download 9,82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   98   99   100   101   102   103   104   105   ...   296




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish