Parrandachilik xo‘jaliklarini mexanizatsiyalashtirish. Mechanization of poultry farms

9.  Tuxumlami  inkubatsiyalash  uchun  inkubatordan  tashqari  qanday  asbob  v 
qurilmalardan foydalaniladi?
10.  Parrandachilik x o ‘jaligi  uchun inkubatorlar soni  qanday  aniqlaniladi?
4 - B O B .
PAIjjpANDACHILIK FERMALARINI MIKROIQLIM BILAN 
TA’MINLASHNI MEXANIZATSIYALASHTIRISH
4.1. Parrandachilik binolarining mikroiqlimi, 
ahamiyati va qo‘yiladigan asosiy 
zooveterinariya talablari
Parrandachilik fermalarida nisbatan ko‘p miqdordagi parrandalarning 
bir joyda  saqlanishi,  binolarda/ferm a  ichida,  m a’lum  xususiyatga  ega 
boTgan  muhitni,  ya’rii  mikroiqlimni  vujudga  keltiradi.  Shuning  uchun 
fermalarda  mikroiqlim  ko‘rsatkichlarining  ruxsat  etilgan  m e’yorlarda 
boiishi  parrandalami  saqlash  sharoitining  asosiy  ko‘rsatkichlaridan  biri 
hisoblanadi va parrandalarning mahsuldorligiga katta ta’sir ko‘rsatadi.
Umumiy ravishda mikroiqlim deb tashqi  muhitdan ajratilgan joydagi 
parrandaning  kimyoviy,  fizik  va  biologik  xususiyatlarining  yig‘indisiga 
aytiladi.  Mikroiqlimning  asosiy  ko‘rsatkichlariga  quyidagilar  kiradi: 
havoning  temperaturasi,  °C;  havoning  nisbiy  namligi,  %;  havoning 
bosimi,  Pa;  havodagi  gazlarning tarkibi;  havoning tezligi,  m/s;  havoning 
yoritilganligi, lk; havodagi chang va mikroorganizmlar miqdori.
Fermalardagi  binolarning  mikroiqlimi  unda  parrandalami  saqlash 
usuli,  ularning turi,  guruhi,  soni, binolarning tuzilishi,  quyosh harakatiga 
nisbatan  joylashishi,  asosiy  shamol  yo‘nalishi,  bino  devorlari,  poli, 
tomining yopilishi va boshqa ko‘p faktorlarga bogiiq.
Temperatura,  namlik,  havoning optimal  tarkibi  va tezligi parrandalar 
tanasidagi issiqlik rejimiga, ya’ni ularda boiadigan fiziologik jarayonlarga 
ta’sir ко‘rsatadi. Bu о ‘z navbatida ularning mahsuldorligini va ozuqalardan 
foydalanish samaradorligini oshiradi.
Binolardagi havoning yoritilganligi parrandalarning me’yorda o‘sishi 
va  rivojlanishi  uchun  zaruriy  talablardan  biridir.  Yorugiik  nuri,  ayniqsa 
tabiiy  yorugiik  parrandalarning  holatiga  katta  ta’sir  ko‘rsatadi,  ular 
organizmi  rezistentligini  mahsuldorlikni  oshiradi  va  sogiom   boiishini 
ta’minlaydi.
47

---

Binolardagi  havoning  kimyoviy  tarkibi  uning  tarkibidagi  karbonat 
angidrid,  ammiak,  oltingugurt  va  vodorod  gazlarining  miqdori  bilan 
xarakterlanadi.  Bu  gazlaming  me’yoriy  talablardan  oshib  ketishi 
parrandalarning  fiziologik  holatiga  salbiy  ta ’sir  ko‘rsatadi  va  ular 
mahsuldorligining  pasayib  ketishiga  olib  keladi.  Bu  gazlar  miqdori 
binolarning sanitariya holatiga, ya’ni parrandalami saqlash texnologiyasi, 
ularni joylashtirish zichligi, binolarni chiqindilardan o ‘z vaqtida tozalash, 
binolarda  havo  almashish  sistemasining  ishlashiga  bog‘liq.  Fermadagi 
binolarda  mikroiqlimning  optimal  miqdorda  b o iish i  uchun  binolarda 
ventilatsiya,  isitish,  yoritish va kanalizatsiya tizimlarining  boiishi  va bu 
tizimlaming  samarador ishlashi talab  etiladi.  4.1-jadvalda parrandachilik 
fermalaridagi  binolarda  har  bir  parranda  guruhlari  uchun  mikroiqlim 
ko‘rsatkichlarining optimal miqdori ko‘rsatilgan.
4.1-jadval