Parrandachilik xo‘jaliklarini mexanizatsiyalashtirish. Mechanization of poultry farms

1.8-rasm.  Tishli uzatmalar: 
a -  silindrik to‘g‘ri tishli;  b -  silindrik qiya tishli; d  -  shevron;  e -   silindrik to‘g‘ri  tishli 
ichki ilashmali; / -  konussimon to‘g ‘ri tishli; g  -  konussimon egri tishli;  h -  ayqash o‘qli 
vintli uzatma; i -   reshat uzatma.
20
Bundan tashqari aylanma harakatni ilgarilama harakatga aylantiruvchi 
mexanizm sifatida foydalaniladigan va tishli g‘ ildirak bilan tishli reykadan 
iborat uzatmalar ham ishlatiladi.
Tishlarining  g ‘ildirak  sirtida  joylashuviga  qarab,  tishli  gildiraklar 
to‘g ‘ri,  qiya, aylanasimon turlarga boiinadi. Tishli uzatmalaming uzatish 
soni zanjirli uzatmalaming uzatish sonidek aniqlanadi:
»■»
bu yerda:  z x, z2 -  yetaklovchi  va yetaklanuvchi  tishli  gildiraklar tishlari 
soni. 
'
Chervyakli  uzatma bu  kinematik jufl  b o iib ,  chervyak va  chervyakli 
gildiraklardan  tuzilgan,  o‘qlari  esa  o ‘zaro  ayqash  holda  joylashgan. 
Ayqashlik burchagining qiymati  har xil b o iish i mumkin,  biroq amalda u 
asosan 90° teng b o ia d i (1.9-rasm).
Chervyakli  uzatma  avtomobillar,  traktorlar,  kombaynlar  boshqaruv 
rullarida  qoilanilib,  unda  valga  rul  soshkasi  roligi  bilan  ilashgan  cher­
vyak o‘matilgan.  Chervyak bu rezbali  vint b o iib ,  silindrik yoki  globoid 
shaklda b o iish i mumkin.
Tarkibida  eng  kamida  bitta  qo‘zg‘aluvchan  o ‘qqa  o‘matilgan  tishli 
gildiraklari b o ig an  uzatma planetar uzatma deyiladi (1.10-rasm). Odatda, 
bunday uzatma markaziy  gildirak  1, uning atrofida vodila vositasida o ‘z 
o ‘qi bilan harakatlanadigan gildirak -  satellit 2 hamda asosiy gildirak 4 
dan tuzilgan boiadi.