Fanning o’quv dasturi Oliy va o’rta maxsus, kasb-hunar ta`limi o’quv-uslubiy birlashmalari

                            Gemostazning  fiziologik  asoslari. 
                               Gemostazda  tomir  devori  roli 
Gemostaz-  bu  organizmning  ximoya  reaksiyasi  bulib,tomir  ichida  Qonnnig  suyuk  xolatini  bir 
me’yorda saklash va tomirlar shikastlangan paytda Qon ketishni to’xtatish yoki  oldini olishga 
karatilgan biologik sistema. 
Gemostaz sistemasida ishtirok etadi: 
-  Qon tomir devori 
-  Qon shaklli elementlari (ayniqsa trombotsit) 
-  Qon ivish va ivishga qarshi sistema 
       Tomir jaroxatlangandan sung spazm buladi.Natijada kapillyar va venulalardan 20-30 sekda  
Qon  ketishi  tuxtaydi.Tomir  jaroxatlanganda  vazospastik  reaksiya  ruy  beradi.  Vazospastik 
reaksiya  trombotsitlar  tomonidan  ishlab  chikariladi  (serotonin,tromboksan  A
2
)  aktiv  moddalar 
tomir sillik mushaklarini toraytiradi. 
                               Gemostazda   endoteliy   roli.  

---

136 
 
             Endoteliy tomir kengaytiruvchi,tomir  toraytiruvchi ,trombotsitlar       agregatsiyasini 
kuchaytiruvchi aktiv  moddalarni,ivishni kuchaytirish xususiyatiga ega.Normada 
jaroxatlanmagan tomirda endoteliy tromb xosil bulishiga yordam beradi. 
             Endoteliy tromborezistentligi (antikoagulyant aktivlik) kuyidagilarga     asoslangan: