Neft-gazkimyo sanoati texnologiyasi

9-rasm. Moyni ishqor bilan uzluksiz tozalash qurilmasini texnologik chizmasi. 
I - Xom ashyo, II - 2,5%  N
a
OH rastvor,  III - Ishqoriy chiqindilar, IV - Suv, V - Havo, VI - 
Tozalangan moy. 
 
Xom ashyo nasos N-1 orqali issiqlik almashuv apparati T-1ga beriladi va 50
o 
S 
gacha qizdiriladi, keyin pech P-1ga berilib, u erdan 150-170
o
S harorat bilan chiqadi. 
So’ng  aralashtirgich  S-1  da  1-2,5%  li  ishqorli  eritma  bilan  aralashtiriladi. 
Aralashtirma  tindirgich  E-1  ga  beriladi  va  u  erda  sovun  va  ishqordan  tozalanadi. 
Ishqorli  chiqindilar  o’z  ogirligi  bilan  sovutgich  X-1  da  70
  o   
gacha  sovutilib  naften   
kislotalarni ajratish uchun rezervuarlarga beriladi. 
Tindirgich E-1ni yuqori qismidan ishqorsizlangan moy 130-140
o
S harorat bilan 
aralashtirgich S-2 ga beriladi, aralashtirgichga nasos  N-3 bilan harorati 60
o
Sbo’lgan 
suv beriladi. Suv bilan moy aralashmasi tindirgich E-2 ajratiladi. Tindirgichni tagidan 
yuvilgan suv sovutgich X-2 orqali o’tib 70
 o
S li harorat bilan neft kislotalarini ajratish 
uchun rezervuarga beriladi.  
Ishqorsizlantirilgan va yuvilgan moy tindirgich E-2 ni ustki qismidan olinib T-
1ga beriladi, u erda 80
o
S gacha sovutiladi, so’ngra kolonna K-1 ga berilib u erda havo 
bilan  quritiladi.  Kolonna  K-1ni  pastki  qismidan  ishqorsizlantirilgan    moy  chiqarib 
olinadi. 
 
Kislota  ishqor  usuli  bilan  moylarni  tozalash  jarayonini    selektiv  tozalash 
jarayoniga nisbatan o’ziga xos kamchiliklari bor. H
2 
SO
4 
bilan tozalangan moyni  (10-
12  birlik)  yopishqoqlik  indeksi  past,  kislota  effektivligi  40-50%.  Nordon  gudron 
ko’pincha  foydalanilmaydi.  Moy  gudron  bilan  yo’qotiladi  (3-10%  mass)  -  distillyat 
moylar uchun va 25-30% mass qoldiq moylar uchun. 
 
 
 
 
 

---

82