Neft-gazkimyo sanoati texnologiyasi

3.1. Kontakt usulida tozalash 
 
Kontakt    tozalashda  moylar  maydalangan  oqartiruvchi  tuproq  bilan 
aralashtiriladi.  Adsorbentni  aktivligi  uni  maydalanganligi  darajasiga    bogliq 
bo’lganligi  uchun  uni  yaxshilab  maydalanadi.  Moyni  yopishqoqligini  kamaytirish  
uchun, uni  adsorbentni govaklariga so’rilishini yaxshilash uchun moyni qizdiriladi.  
Jarayonni harorati xom ashyoni sifatiga, adsorbentni tabiatiga (xossasiga), talab 
qilingan  tozalash  darajasiga  bogliq.  Engil  distillyat  moylari    80-120
o
S  da  kontakt 
qilinadi,  o’rta  distillyat  moylari  140-170
o
S  da,  ogir  moylar  180-220
o
S.  Jarayonni 
effektivligi    moyni  tuproq  bilan  kontakt  vaqtining  o’lchamiga  bogliq.  Kontakt  vaqti  
20-25 min. davom etadi. 

---

73 
 
Jarayonning  afzalligi  -  tozalash  darajasini  boshqarish  mumkinligi.  Bu  esa 
tayyorlanayotgan moyni rangini o’zgarishi bilan aniqlanadi va jarayonni haroratini va 
adsorbentni  moyga  nisbatan  olingan  nisbati    bilan  boshqariladi.  Moy  to’xtovsiz 
tozalanadi.,  zararli  aralashmalar  birdaniga  ajratib  olinadi.  Jarayonni  kamchiliklariga: 
adsorbentni  regenerastiya  qilishni    qiyinligi  adsorbent  bilan  birgalikda    35-40% 
moyni  yo’qotilishi,  moyni  yuqori  haroratda  sintetik  alyumosilikatlar  ta’sirida  biroz 
krekingga uchrashi, adsorbentni qurilmada regenerirlanmasligi.