Neft-gazkimyo sanoati texnologiyasi

10-mavzu. Moylarni adsorbstiya usuli bilan tozalash. 
 
Moylarni  adsorbstiya  usuli  bilan  tozalash  adsorbentlarni  smolali  va 
oltingugurtli  birikmalarni,  to’yinmagan  va  polistiklik  aromatik  uglevodorodlarni,  
shuningdek  organik  kislotalarni,  sulfat  kislota  qoldiqlarini  va  erituvchilarni  tanlab 
(saylab)  ajratish  qobiliyatiga    asoslangan.  Tozalash  natijasida    moylarni  rangi  
yaxshilanadi, uni barqarorligi, yopishqoqlik indeksi, kokslanishi yaxshilanadi. 
Moylarni tozalashda adsorbentlar   sifatida tabiiy loylar, suniy alyumosilikatlar 
qo’llaniladi. Tabiiy  loylarni tozalash  jarayonida qo’llashdan oldin  ular sulfat kislota  
yoki xlorid kislota bilan aktivlanadi va quritiladi. 
Moylarni  va  parafinlarni  ishlab  chiqish  texnologiyasida  adsorbentlar 
mahsulotlarni  naften  kislotalarni  tuzidan,  sulfat  kislotalarni    tuzlaridan,  nordon 
gudronlardan,  sulfat  kislotalar,  smolalar  va  tanlovchi  erituvchilar  qoldiqlaridan 
tozalashda keng qo’llaniladi.  
Sanoatda asosan quyidagi  tozalash usullari qo’llaniladi: 
1. Yaxshilab maydalangan adsorbent yordamida kontakt usulida tozalash. 
2. Perkolyastiya yoki adsorbent donalari ustidan o’tkazib filtrlash.