O`zbеkiston rеspublikasi oliy va o`rta maxsus ta'lim vazirligi

 

 

 

 

 

---

32 

 

Ma’ruza № 9 

Kompyuter lingvistikasi fanining asosiy yo’nalishlari 

Reja: 

1.  Kompyuter lingvistikasining yo’nalishlari haqida obzor. 

2.  Matn tahriri. 

3.  Avtomatik tarjima. 

4.  Til o’qitishni avtomatlashtirish. 

 

Kompyuter  lingvistikasi  amaliy  tilshunoslikning  tarkibiy  qismi,  matematik 

lingvistikaning  mantiqiy  davomi  bo’lib,  u  hozirda  turli  aspektlarda  jadal 

rivojlanmoqda.  Kompyuter  lingvistikasi  fanining  asosiy  yo’nalishlari  sifatida 

quyidagilarni ajratish mumkin.  

a)  Matn tahriri. 

b)  Avtomatik tarjima. 

c)  Til o’qitishni avtomatlashtirish. 

d)  Elektron lug’atlar tuzish. 

e)  Tezaurus lug’atlar tuzish. 

f)  Kompyuter leksikografiyasi.  

     Matn  tahriri  muayyan  matnni  kompyuter  yordamida  xatolarni  tog’rilash 

demakdir.  

 

Avtomatik  tarjima  –  berilgan  matnni  bir  tildan  boshqa  tilga  qisqa  vaqt  ichida 

tezkor tarjima qilish tizimi. 

 

Til  o’qitishni  avtomatlashtirish  –  xorijiy  tillarning  kompyuter  yordamida 

o’qitilish  tizimini  ta’minlovchi  amaliy  dasturlar  hamda  bilimlarni  avtomatik 

baholash mexanizmlari. 

 

Elektron lug’atlar – muayyan til leksikonidagi so’zlarni ma’lumotlar bazasi va 

maxsus  programmalashtirish  tillari  yordamida  ishlash  tizimiga  ega  bo’lgan 

dasturlar (kompyuter lug’atlari).