Kartashunoslik

2. Belgilarning asosiy turlari 
 
O‘zining  shakliga  ko‘ra  ular 
uchta 
turga-geometrik, 
harfli  va 
ko‘rgazmali belgilarga bo‘linadi.  
 
1-rasm. Belgilar usuli va ularning 
turlari: 
a- geometrik; b- harfli; v- badiiy 
(simvolik); g- strukturali; d- alohida-
alohida ajratib berilgan; ye- o‘sib 

---

 
164 
boradigan belgilar 
 
Geometrik  belgilar  aylana  (doira),  kvadrat,  uchburchak,  romb,  to‘rtburchak 
va  boshqa  shu  kabi  geometrik  shakllarga  ega 
bo‘ladi  (22-rasm,  a).  Ular  chizish  uchun  qulay, 
oddiy,  legenda  bo‘yicha  yaxshi  tanib  olinadi, 
nisbatan 
kam 
joyni 
egallaydi, 
obyektni 
joylashgan  o‘rnini  aniq  ko‘rsatadi,  o‘lchami 
bo‘yicha 
oson 
taqqoslanadi. 
Elementar 
geometrik  figuralarni  soni  unchalik  ko‘p  emas, 
lekin  belgilar  uchun  har  xil  ranglardan 
foydalanib va ularni ichki rasmlarini ko‘rinishini 
o‘zgartirib ularni sonini ko‘paytirish mumkin (2-
rasm). 
2-rasm. Ichki strukturasi bo‘yicha farqlanadigan eng oddiy geometrik belgilar 
(E.Arnberger bo‘yicha)