Buxoro muhandislik-texnologiya instituti

Qo’shimcha qurulmalar.

Qo’shimcha qurulmalarni qo’llashga misol sifatida rivajlangan

davlatlarda namunaviy bo’lib qolgan biogaz qurulmasi tuzilishini ko’rib

chiqish mumkin.

Xom-ashyoni aralashtirishga mo’ljallangan idish xom-ashyo turiga

bog’iliq ravishda turli shakl va o’lchamda bo’lishi mumkin. Idish xom-ashyoni

maydalash va aralashtirishga mo’ljallangan qurulma va xom-ashyoni reaktorga

---

21

yuklash uchun nasosdan tashkil topgan. B’azan reaktor xom-ashyoni bijg’itish

jarayonini sekinlashishining oldini olish maqsadida xom-ashyoni oldindan

qizdirish qurulmasi o’rnatilishi mumkin.

Odatda reaktor issiqlik chiqib ketmasligi uchun izolyatsiyalangan va

betondan yoki po’latdan yasalgan bo’ladi. Xom-ashyo o’tisini optimallashtirish

maqsadida katta reaktorlar cho’zinchoqraq sakilda bo’ladi.

Xom-ashyo sekin harakatlanuvchi reaktorlar  yoki biogaz yordamida

aralashtiriladi. Ikki va undan ko’p reaktorlardan tashkil topgan qurulmalar

mavjud.

Gazgolder yoki egiluvchan materialdan yasaladi va reaktor ustida

joylashadi, yoki po’latdan yasaladi va reaktorning yoniga joylashtiriladi.

Biogo’mizlarni saqlash idishi ularni qish vaqtida saqlash uchun xizmat qiladi

va ochiq yoki yopiq bo’lishi hamda qolgan biogazni yig’ish uchun gazgolder

bilan birlashtirilgan bo’lishi mumkin. Biogo’mizlar dalalarda ishlatish oldidan

aralashtiriladi[15,17].

Biogaz nafaqat maishiy jihozlarni ishlashi uchun balki elektrogenerator

yordamida elektr ishlab chiqarish uchun  hamda issiqlik energiyasi olish uchun

ham ishlatiladi.