‘zbekiston respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi umumiy psixologiya

Yakka  shaxsning  ichki  kechinmalarini  til  mexanizmlariga 
asoslangan  holda  aks  ettiruvchi,  uning  o‘ziga  qaratilgan 
(egotsentrik),  ta’sirlanishini  ifodalashga  va  axborot  uzatishga 
mo‘ljallangan nutq turi monologik nutq deb ataladi.____________
Diada shaklidagi munosabatlar negizida quriluvchi, ikki shaxs 
o‘rtasida namoyon  bo‘luvchi, axborot uzatishga va qabul qilishga 
mo‘ljallangan nutq turi dialogik nutq deb ataladi._____________
174

---

Unda  shaxsiy  his-tuyg‘ularning  ichki  va  tashqi  shakllari 
uyg‘unlashadi,  shuningdek,  o‘zgalar  fikrini  ifodali  o ‘qishda  ham 
o‘z  aksini  topadi.  His-hayajonni  tashqi  va  ichki  kechinmalar hamda 
ulaming mexanizmlari aniq, ravon, izchil aks ettiradi.
Uning monologik turidan  farqli  tomoni  fikr mohiyati nutq  faoli- 
yati qatnashchilarida anglangandan keyin u yoki bu shaklda qisqarti- 
rish imkoniyatiga ega.  Uning interaktiv tomoni ko‘pincha ustuvorlik 
qiladi,  axborotlar  qabul  qilish  va  uzatish  o‘zaro  tushuncha  asosiga 
quriladi,  aks  holda  muomala  maromi buziladi,  o ‘zaro  fikr  almashuv 
muddatdan oldin yakunlanadi.