Oliy va 0 ‘rta maxsus ta’lim vazirligi n. M. Ziyavitdinova, Y. M. O‘rinov, Sh. N. Xayitov menejment


 Hokimiyat va ta’sir etish usullari



Download 8,58 Mb.
Pdf ko'rish
bet266/334
Sana30.12.2021
Hajmi8,58 Mb.
#155618
1   ...   262   263   264   265   266   267   268   269   ...   334
Bog'liq
30-Менежмент-N.M.Ziyavitdinova-2012-й-Ўқув-қўлланма

13.4. Hokimiyat va ta’sir etish usullari
Rahbariyat  —   sam arali  boshqaruvning  asosiy  kom ponenti 
b o ‘lishiga qaram asdan,  sam arali  liderlar har doim  ham  bir vaqtning 
o ‘zida  sam arali  rahbar  hisoblanm aydi. 
Tashkilot  rahbari  —   o ‘z 
xod im larig a  bir  vaqtning  o ‘zida  ham  yetakchi  ham  rahbar  hisobla­
nadi.  U ning  m ahsadi  —   boshqalarga  shunday  ta’sir  ko ‘rsatish  ker- 
akki,  u lar tashkilotning ishini  bajarsinlar.
Liderlik  —   bu  bitta  shaxsga  yoki  guruhga  shunday  ta ’sir 
k o ‘rsatish 
qobiliyatiki, 
ular 
o ‘z 
sa’y-harakatlarini 
tashkilot 
m aqsadiga erishishiga y o ‘naltirsinlar.
Ta’sir  —   bu  bir  individning  boshqa  individ  xatti-harakatiga, 
m unosabatiga,  hissiyotiga  v a  boshqa  xususiyatlariga  o ‘zgartirish 
kiritish  tushuniladi.  H ayotda  individga,  shaxsga  ta ’sir  k o ‘rsatish 
usullari  turli  xil  bo‘ladi,  bular  qulog‘iga  pichirlab  iltim os  qilishdan 
tortib  toki  tom o g‘iga  pichoq  qo‘yishgacha  boMishi  m umkin. 
Tashkilotlarga eng oxirgi usul  ishdan haydash  hisoblanadi.
B ir odam   boshqa  odam ga  qandaydir  bir fikr  yordam ida  ta ’sir 
qilishi  m um kin.  0 ‘z  yetakchiligi  va  ta ’sirini  samarali  qilish  uchun 
rahbar hokim iyatni  q o ‘llash va rivojlantirishi  shart.
238


Hokimiyat  —   bu  boshqalam ing  xatti-harakatiga  ta ’sir  etish 
im koniyati.  Rahbarga  rasm iy  vakolatdan  tashqari  hokim iyat  ham 
kerak, chunki  asosan odam lar bilan  ishlaydi.
K o‘pchilikning fikricha hokim iyat —  boshqalarni  m ajburlash 
hisoblanadi. Ammo,  hozirgi kunda  shu narsa tan  olinganki, ta ’sir va 
hokim iyat bir m e’yorda ta ’sir k o ‘rsatiladigan  shaxsga,  vaziyatga va 
rahbar  imkoniyatiga  b o g ‘liq.  A bsolyut  haqiqiy  hokim iyat  mavjud 
em as,  chunki  hech  kim   ham m aga  va  har  qanday  vaziyatda  ta ’sir 
k o ‘rsata olmaydi.
Tashkilot  sharoitlarida 
hokim iyat  nisbatan 
iyerarxiyani 
aniqlaydi.  U  yoki  bu xodim ning qancha hokim iyatga ega ekanligini 
uning  rasmiy  vakolatining  darajasi  belgilam aydi.  B oshqa  kishidan 
qancha bogMiqlik darajasi  yuqori  b o ‘lsa,  shuncha  hokim iyatga  ega. 
Buni  quyidagi  form ula orqali  ifodalash m um kin:

Download 8,58 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   262   263   264   265   266   267   268   269   ...   334




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish