Microsoft Word ohirat ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 

11

Sahih hadisda kelgandirki: Payg‘ambarimiz (s.a.v.) yonlaridan bir janoza o‘tib qoldi. 

Hurmat uchun Rasululloh (s.a.v.) oyoqqa turdilar. Sahobalar (r.a.): "Ey Rasululloh! Bu 

yahudiy janozasi-ku", deyishdi. Shunda Rasululloh (s.a.v.) aytdilarki: "Nafs emasmi?!" 

(Ya’ni, inson emasmi.) Rasululloh (s.a.v.) bunday qilishlarining sababi u muborak zotga 

malaklar olami bildirilgan, ko‘rsatilgan. Shuning uchun bir janoza ko‘rsalar, hayajonda 

bo‘lardilar. 

 

"Halabiy"da deyiladiki, yonidan (oldidan) janoza o‘tayotgan kishi o‘lik uchun oyoqqa 

turmasligi lozim. Balki janozani ko‘tarish va orqasidan yurib borish uchun turish kerak. 

 

Rasululloh (s.a.v.) janozani ko‘rganlarida turib va o‘tib ketgandan keyin o‘tirganlar va siz 

ham shunday qiling deya buyurganlar. Ammo keyinchalik bu buyruqni bekor qilgan. 

"Maroq-ul faloh va "Durrul Muxtor"da ham janozani ko‘rganda hurmat yuzasidangina 

o‘rnidan turishlik joiz emasligi yozilgan. 

 

Murda qabrga qo‘yilib, ustiga tuproq tortilayotgan paytda qabr o‘likka bunday deydi: 

"Mening ustimda farog‘atda eding, endi ostimda mahzun bo‘lasan. Mening ustimda 

taomlar yerding, endi esa mening ostimda seni qurtlar yer". Qabr mayyit ko‘mib 

bo‘linguncha, unga shunday achchiq so‘zlar aytadi. 

 

Abdulloh ibn Mas’uddan rivoyat qilinadi: "Rasulullohdan (s.a.v.) so‘radim: 

– Yo Rasululloh! Inson qabrga qo‘yilgandan keyin uni birinchi qarshilaydigan narsa 

nima? 

– Ey Ibn Mas’ud! Buni sendan boshqa hech kim so‘ramadi. Faqat sen so‘rading. Inson 

qabrga qo‘yilgandan keyin, Ro‘mon ismli bir farishta qabrga kirib deydiki: "Ey Abdulloh! 

Amallaringni yoz!" 

 

U kimsa deydiki: "Qanday yozaman? Na qog‘ozim bo‘lsa, na qalamim". 

 

Farishta: "bu so‘zing qabul qilinmas. Sening kafaning qog‘ozing, tupuging siyohingdir, 

barmoqlaring esa qalamingdir", deydi. Keyin farishta uning kafanidan bir parcha yirtib 

beradi. U banda dunyoda yozishni bilmagan bo‘lsa ham, u yerda barcha savob va 

gunohini xuddi bir kunda qilgandek bir pasda yozib beradi. 

 

Keyin farishta shu yozilgan kafan parchasini o‘likning bo‘yniga osib qo‘yadi. 

 

Shundan keyin Payg‘ambarimiz (s.a.v.) Isro surasining 13-oyatini o‘qidilar: