O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti

Buyumlar Internetini ta’riflash 
Bugungi  kunga  kelib,  mutaxassislar  Buyumlar  Interneti  
nima  ekanligini  aniqlash  borasida  bir  fikrga  kela  olish-
madi. Quyida  nufuzli  tashkilotlar  tomonidan  aytilgan  ta’riflar 
keltirilgan [2, 5] . 
"Buyurmalar  Interneti"  atamasi  ( inglizcha -  Internet  of 
Things,  qisqartirilgan IoT )  Internetga  ulangan  va  bir-biri  bilan 
yoki tashqi muhit bilan o‘zaro aloqada bo‘lgan jismoniy obyektlar 
("Buyumlar") tarmog‘ini anglatadi.   
Internet  –  buyum ( Internet of   Things, IoT ) -  bu  tashqi  mu-
hit  bilan  o‘zaro  aloqada  bo‘lish,  ularning  holati  to‘g‘risida 
ma’lumot  uzatish va tashqaridan ma’lumotlarni  olish  imkonini 
beruvchi  ichki  texnologiyalarga  ega  bo‘lgan  jismoniy  ob’ektlar 
tarmog‘I  [5]. 
Internet  –  buyum ( Internet of Things,  IoT ) -  jismoniy 
obyektlarga o‘rnatilgan va internetni bog‘lovchi  Internet  protokol  
(IP) yordamida kabel yoki simsiz tarmoq orqali ulangandatchiklar 
va uzatgichlar (bajaruvchi moslamalar) [2]. 
ITUning  Telekommunikatsiya  standartlar  bo‘limi  (Interna-
tional Telecommunication Union, Xalqaro, telekommunikatsiya it-
tifoq’i )  "Buyumlar  Interneti  haqida  tavsilot»  deb  nomlangan 
Tavsiya Y.2060    (Overview  of  the    Internet  of  Things)  e’lon 
qilindi. Ushbu  hujjat IoTni    tavsiflovchi  quyidagi  ta’riflarni  o‘z 
ichiga oladi:    

 "Internet  of  Things" (IoT): Axborot  jamiyati  uchun  global 
infratuzilma  bo‘lib,  mavjud  va  rivojlanayotgan  axborot-kommu-
nikatsiya  texnologiyalariga  asoslanib,  bir-biriga  (jismoniy  va  vir-
tual)  buyurmalarni  ulash  orqali  yanada  murakkab  xizmatlarni 
taqdim etish imkoniyatini beradi.   

 Buyum:    Buyumlar  Internetiga  nisbatan,  bu  aniqlanishi  va 
aloqa  tarmoqlariga  birlashtirilishi  mumkin  bo‘lgan  jismoniy 
dunyo  (jismoniy  Buyurmalar)  yoki  axborot  dunyosi  (virtual 
Buyurmalar) degan ma’noni anglatadi.  

 Qurilma: Buyumlar  Internetiga  kelsak,  bu  ma’lumotni 
o‘lchash,  ishga  tushirish,  kiritish,  saqlash  va  ishlov  berish  uchun 

---

78 
zarur  bo‘lgan  aloqa  qobiliyatiga  va  qo‘shimcha  imkoniyatlarga 
ega uskunani anglatadi.