2019-yil 15-may kuni O'zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi tomonidan

Kazus yuzasidan topshiriq: 

1. Siz O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy sud sud`yasi bo'lganingizda 2019 

yil  15  may  kuni  O'zbekiston  Respublikasi  Oliy  Majlisi  tomonidan  qabul  qilingan 

O'zbekiston  Respublikasining  Ma'muriy  javobgarlik  to'risidagi  kodeksiga 

o'zgartish  kiritishni  nazarda  tutuvchi  qonunni  O'zbekiston  Respublikasining 

Konstitutsiyasiga mos deb hisoblagan bo'larmidingiz? 

 Fikringizni asoslang. 

2. Yuqoridagi savol yuzasidan xulosaga kelish uchun O'zbekiston 

Respublikasining Konstitutsiyasining tegishli normalarini sharhlash lozim. Bunda 

siz sharhlashning qanday usullaridan foydalangan bo'lar edingiz? 

---

Javob. 

Barchamizga  ma’lumki,  bugun  mamlakatimizda  olib  borilayotgan  barcha 

ijtimoiy  islohotlarning  tub  negizidagi  asosiy  g`oya  xalq  faravonligi  va  yurt 

tinchligini  ta`minlashdir.  Xalq  faravonligi  inson  huquq  va  erkinliklarining 

kafolatlanishi  bilan  bevosita  bog`liqdir.  Albatta,  bunday  kafolatlar  mustaqil 

O`zbekistonning  1992-yil  8-dekabrda  qabul  qilingan  birinchi  Konstitutsiyasida 

mustahkamklab  qo`yilgan.  Shuning  uchun  ham,  bugun  har  bir  shaxs 

konstitutsiyani, konstitutsiyaviy huquq va erkinliklarini bilishi muhim hisoblanadi. 

Bugun  biz  o`rganayotgan  konstitutsiyaviy  huquq  fani  ham  bir  qator  muhim 

masalalarni  qamrab  olgan.  Xususan,  shaxsning  huquq  va  erkinliklari  masalasi 

konstitutsiyaviy  huquqning  markaziy  masalalaridan  biridir.  Shaxsning  huquq  va 

erkinliklari - shaxsning tabiiy ajralmas huquqi bo'lib shaxs erkinligini ta'minlovchi 

asosiy  kafolat  bo'lib  hisoblanadi.  Shaxsiy  huquq  va  erkinliklar  nafaqat  bir 

mamlakat  fuqarolariga  balki  shu  mamlakat  hududidagi  barcha  fuqarolarga  ya'ni 

chet  el  fuqarolari  hamda  fuqaroligi  bo'lmagan  shaxslarga  ham  tegishlidir.

1

 

O'zbekiston  Respublikasi  Konstitutsiyasining  7-bobida  shaxsiy  huquq  va 

erkinliklar belgilab qo'yilgan. Jumladan, Respublika hududida bir joydan ikkinchi 

joyga ko'chish, O‘zbekiston Respublikasiga kelish va chiqib ketish huquqi. 

Aynan  inson  huquq  va  erkinliklari  bilan  bog`liq  va  konstitutsiyaviy  huquq 

fanining  predmetiga  taalluqli  bo`lgan  bizga  berilgan  ushbu  muammoli  vaziyatni 

IRAC  uslida  tahlil  qilamiz.  Xo’sh,  IRAC  qanday  usul?  IRAC  –  Issues,  Rules, 

Application,  Conclusion  ya’ni  muammo,  qonun,  uni  tatbiq  qilish  va  xulosa 

qismlardan iborat. 

Bevosita vaziyatga e’tibor qaratadigan bo`lsak,  2019-yil 1-iyun kuni kechki 

soat 21.00 da oilaviy  janjal sababli uydan  asabiy  holda chiqqan  T.Vahobov  Amir 

Temur hiyobonida sayr qilib yurar edi. Unga xotini qo'ng'iroq qilganda telefonda u 

bilan  baland  ovozda  janjallashib  ketdi.  So'ng  o'rtog'iga  qo'ng'iroq  qilib  Amir 

Temur hiyoboniga kelishini va u bilan gaplashadigan gapi borligini aytdi. O'rtog'i 

                                                           

Husanov O.T.  Ko11stitutsiyaviy  huquq.  Darslik.  - Toslikrnt:  

H-89  Adolat.  2013.153.b.  

 

---

R.Mansurov aytgan joyga yetib keldi. Ushbu holatni boshidan kuzatib turgan ichki 

ishlar  organi  xodimi  ularni  jinoyat  sodir  etishga  moyil  shaxslar  deb  topdi  va 

ularning yoniga kelib tarqalishlarini buyurdi. T.Vahobov bunga qarshilik ko'rsatdi. 

Shunda  ichki  ishlar  organi  xodimi  tomonidan  unga  O'zbekiston  Respublikasining 

Ma'muriy  javobgarlik  kodeksida  ko'rsatilgan  huquqbuzarlikni  sodir  etgani  uchun 

bayonnoma  rasmiylashtirdi.  Keyinchalik  T.Vahobov  O'zbekiston  Respublikasi 

Konstitutsiyaviy  sudiga  murojaat  qildi.  Murojaatda  2019-yil  15-mayda  qabul 

qilingan qonun insonning respublika hududida bir joydan ikkinchi joyga ko'chish, 

shuningdek  erkinlik  va  shaxsiy  daxlsizlik  singari  konstitutsiyaviy  huquqlarini 

poymol 

etgani 

sababli 

mazkur 

qonunni 

O'zbekiston 

Respublikasining 

Konstitutsiyasiga  zid  deb  topishni  so'radi.  Mazkur  kazusda  muammo  sifatida 

quyidagilarni ko`rsatishimiz mumkin.