O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus kasb-hunar ta’limi markazi

6.2. Turistik texnika bo‘yicha musobaqalarni  
tashkil qilish va o‘tkazish
Umumta’lim maktab o‘quvchilari, kasb-hunar kollejlari, 
akademik litseylarning o‘quvchi-yoshlari hamda oliy ta’lim 
tizimidagi talabalar, xizmatchilarning ommaviy piyoda yurish 
sayohatlarida turli xil musobaqalar o‘tkazishning asosiy maqsadi 
quyidagidek bo‘lishi mumkin.

---

116
1. 
Sayohat ishtirokchilarining jismoniy sifatlarini takomil-
lashtirish, kasb-hunar bilan bog‘liq amaliy faoliyatlarni mus-
tahkamlash.
2. 
Piyoda yurishlarda jismoniy qobiliyatlarni sinovdan o‘t-
ka zish, “Alpomish” va “Barchinoy” maxsus testlari talablarini 
bajarish.
3. 
Turizmga bo‘lgan qiziqish va havaslarni yanada oshirish, 
ularni keng targ‘ibot qilish.
4. Ijtimoiy mehnat qilish (qishloq, o‘rmon xo‘jaligi, 
qo‘riqxo nalar va b.q.) yo‘li bilan aholiga ko‘mak berish, tabiatga 
tahdid soluvchilarga qarshi kurashish yoki uning oldini olish.
5.  Vatan himoyasi uchun mudofaa ishlarida xizmat qilishga 
tayyorgarlik, maxsus jismoniy mashqlarni amalda bajarish bilan 
malaka hosil qilish.
Turistik sayohatlar, yurishlarda xilma-xil musobaqalar, 
slyotlar tashkil qilinadi. Katta yoshdagi kishilarning sayohatlar 
jarayonida sportning voleybol, futbol, badminton, suvda suzish 
kabi turlaridan oddiy qoidalar bo‘yicha musobaqalar, ko‘ngil 
ochish tadbirlari tashkil qilinadi. Turli harakatli o‘yinlar 
uyushtiriladi. Balandliklarga chiqish, tushish, chodirlarni tez 
o‘rnatish, ovqat pishirish kabilar bo‘yicha ham musobaqalar, 
estafetalar tashkil qilinadi. Turistik sayohatlar va yurishlar 
davomida tashkil etiladigan turli musobaqalar ham avvaldan 
tayyorlangan bo‘lib, maxsus reja yoki nizom asosida o‘tkaziladi.
Maktab o‘quvchilarining barcha sayohat va yurishlarida 
yo‘lda yurish tartibi, atroflarni ko‘zdan kechirish, joylarni 
o‘rganish, muzey va diqqatga sazovor joylarni tomosha qilish, 
sxema tuzish kabi tadbirlar bilan birgalikda turistik musobaqalar 
ham tashkil qilinadi.
Maktab o‘quvchilarining turizm bo‘yicha musobaqalari 
turistik texnika va slyot hisoblanadi.
Turistik texnikani bilish uchun unda ishlatiladigan asbob-
lardan va tog‘li joylardan o‘tishda arqonlardan foydalanish, 

---

117
suvdagi toshlardan o‘tish, o‘zidan oldinda ketayotgan kishining 
xavfsizligini ta‘minlash qonun-qoidalarini mukammal bilishi 
kerak (8, 8a, 9, 10, 11, 12-rasmlar).