Гулистон давлат университети ―кимё ўҚитиш методикаси‖

Дарсликдан фойдаланиш. Кимѐ ўқитиш жараѐнида ўқувчиларни дарслик 
билан мустақил ишлашга ўргатиб бориш катта аҳамиятга эга. Бунда дарслик билан 
ишлашнинг синфда ҳамда уйда ишлаш йўлларини ўргатиш керак. Дарс давомида 
китобдаги масалага оид ҳамма нарсани эмас, балки ўқитувчининг ѐрдами талаб 
қилинадиган энг мураккабларнигина баѐн этиш ва шу билан тажрибалар учунгина 
эмас, ўқувчиларнинг дарслик билан мустақил ишлаши учун ҳам вақт қолдириш 
лозим. Ўқувчиларга дарсликдан тасвирий материалдан ишлаб чиқариш 
жараѐнларининг схемаларидан, кимѐнинг амалий ҳаѐтдаги роли тўғрисидаги 
маълумотлардан, лаборатория ишларининг тафсилотларидан, такрорлаш учун 
берилган саволларидан машқ ва мисоллардан мустақил суратда фойдаланишни 
таклиф этиш керак. 
Ўқувчиларга қуйидагича топшириқлар бериш лозим: синфда тушунтириб 
берилмаган материални дарсликдан, қўшимча ўқув қўлланмалардан фойдаланиб 
билиб олиш; 
— тегишли расмлар, диаграмма ва схемалар чизиб, уларни тушунтириб бериш; 
— дарсликдаги машқларни бажариш; 
— мавзу охирида берилган саволларга жавоб қайтариш; 
— дарсликдан асосий кимѐвий -тушунчаларни топиш, уларни аниқ материаллар 
билан тўлдириш; 
— дарсликдаги материалдан фойдаланиб амалий машғулотларга тайѐрланиш ва 
бошқалар. 
Дарслик билан ишлаш ўқитувчининг бевосита раҳбарлиги остида 
қилинадиган ишдан секин-аста ўқувчиларнинг мустақил ишларига айланиши 
лозим. Ўқувчиларни махсус маълумотномалардан, жадваллардан (моддаларнинг 
эрувчанлиги, металларнинг фаоллик қатори, элементлар даврий системаси ва 
жадвали ва ҳоказо) фойдаланишга ўргатиш лозим. 
Ҳозирги кунда таълим жараѐнида интерактив методлар, инновацион 
технологиялар, педагогик ва ахборот технологияларини ўқув жараѐнида қўллашга 
бўлган қизиқиш, эътибор кундан-кунга кучайиб бормокда, бундай бўлишининг 
сабабларидан бири, шу вақтгача анъанавий таълимда ўқувчи-талабаларни фақат 
тайѐр билимларни эгаллашга ўргатилган бўлса, замонавий технологиялар уларни 
эгаллаѐтган билимларини ўзлари қидириб топишларига, мустақил ўрганиб, таҳлил 
қилишларига, ҳатто хулосаларни ҳам ўзлари келтириб чиқаришларига ўргатади. 
Ўқитувчи бу жараѐнда шахсни ривожланиши, шаклланиши, билим олиши ва 
тарбияланишига шароит яратади ва шу билан бир қаторда бошқарувчилик, 

---

йўналтирувчилик функциясини бажаради. Таълим жараѐнида ўқувчи-талаба асосий 
фигурага айланади. 
Шунинг учун олий ўқув юртлари ва факультетларида малакали касб 
эгаларини тайѐрлашда замонавий ўқитиш методлари-интерактив методлар, 
инновацион технологияларнинг ўрни ва роли бениҳоя каттадир.