Низомий номидаги тошкент давлат педагогика

Тарбиялаш маҳорати-ўқитиш ва тарбиялаш жараѐнининг боғлиқлиги,
уйғун ривожланган шахсни шакллантиришга, уларда юксак маданий ва 
маънавий савияси қарор топтиришга, педагогнинг юксак шахсий 
сифатларига. Унинг ватанпарварлик, обрў ва бурчни ҳси этишга, кенг 
гуманитар ва гуманистик тайѐрлигига, шунингдек ўқувчилар ўртасида 
тарбиявий ишларни ташкил этишнинг амалий кўникмаларига асосланади. 
Ўқув-тарбия жараѐнида гуманитар омилни таъминлайдиган шахсий 
сифатлар-педагогнинг ўқув-тарбиявий жараѐндаги гуманитар омилни 
белгилайдиган шахсий сифатларига қуйидагилар киради: талабчанлик, 
ҳаққонийлик, ҳалоллик, меҳрибонлик, хушмомалалик. Ушбу сифатлар 
педагогнинг таълим олувчилар учун аҳамиятини белгилаши керак. Шахсий 
сифатлар ўқитиш ва тарбиялаш маҳоратига таъсир кўрсатади. 
Таълим олувчиларнинг билимларини холисона назорат қилиш ва 
баҳолаш маҳорати-психологик-педагогик жиҳатдан ўқитиш ва тарбиялаш 
маҳорати билан узвий боғлиқдир. Педагог таълим олувчиларнинг 
билимлари ва маҳоратларини холисона баҳолаш принциплари, методлари ва 
механизмларини билиши, стандартлаштирилган тестларни ишлаб чиқиш, 
таълим олувчиларнинг ўзлаштиришини назорат қилишнинг турли 
шаклларини самарали қўллаш маҳоратига эга бўлиши керак. 
Ўқитувчидаги зарурий ижтимоий кўникмалар қуйидагилардан 
иборат бўлиши лозим: 

Ўз-ўзини намоѐн қилиш 

Бошқа одамлар билан ижтимоий мулоқотда бўлиш 

Ўз устида тинимсиз ишлаш 

Вазиятни баҳолаш ва муаммоларни ечиш кўникмасига эга бўлиш 

Ташкилотчилик, ижодий ѐндашув 

Бошқарув кўникмасига эга бўлиш 
 Ўқитувчи ўқув жараѐнида маслаҳатчи сифатида фаолият 
кўрсатади. 
- Ўқувчиларга кўникмаларини ўқиш жараѐнида ривожлантиришга 
ѐрдам беради; 
- Турли хил йўналишдаги режа (стратегия)ларни қандай қўллаш 
кераклиги бўйича маслаҳат беради; 
- Фаол қайта алоқани таъминлайди; 

---

91 
- Ноанъанавий усуллар билан ўқувчиларнинг ҳаракатларини қўллайди 
ва мустаҳкамлайди; 
- Ўқув фаолиятидаги қийинчиликларни енгишга ѐрдам беради; 
- Ўқув фаолиятини индивидуаллаштиришга ѐрдам беради; 
- Ўқувчиларнинг ўқув жараѐнидаги эҳтиѐжларини таҳлил қилади.