Наманган Мухандислик Педагогика Институти Касб таълими факультети


Orol dengizi havzasida sug’oriladigan yerlar, suv olish va kollektor-zovur



Download 2,22 Mb.
Pdf ko'rish
bet135/161
Sana15.08.2021
Hajmi2,22 Mb.
#148248
1   ...   131   132   133   134   135   136   137   138   ...   161
Bog'liq
iqtisodiy geografiya va ekologiya

Orol dengizi havzasida sug’oriladigan yerlar, suv olish va kollektor-zovur 
oqimining tadrijiy o’sishi 
 
Davrlar 
(yillar) 
Davr  oxiriga 
o’rtacha  ko’p 
yillik  me’yori, 
1ga.da ming  m

Kollektor 
zovur  oqimi, 
km
3
 
maydon, 
Ming  ga 
suv 
olish, 
km
3
 
suvning 
minerallashu-vi,  1 
l da g 
1900-1915 
 
1916-1931 
1932-1940 
1941-1950 
1951-1960 
1961-1970 
1971-1980 
1981-1985 
3246,  shundan 
2000  nomuntazam 
3071 
4337 
4545 
4982 
5129 
6127 
6930 
10-15 
 
20 
26,1 
32,1 
40,4 
50,3 
65,8 
86,0 
0,3-0,4 
 
0,3-0,5 
0,3-0,5 
0,3-0,6 
0,3-0,7 
0,5-1,0 
0,7-1,0 
1-2,5 
2-6 
 
5,3 
6,0 
7,1 
8,2 
9,8 
10,7 
12,4 

 


1-2 
5-6 
10-12 
29-30 
32-34 
 
6-jadval 
Orol dengizi suv rejimining o’zgarishi 
 
Tavsif 
Yil  boshiga  tegishli  bo’lgan  ma’lumotlar 
yillar 
1960  1965  1970  1975  1980  1985 
1990 
2000 
Sathi,  m  
mutlaq  balandligi 
Hajmi,  km
3
 
Maydoni,  ming  km
2
 
 
53,3 
1090 
67,6 
 
52,5 
1040 
64,4 
 
 
51,5 
975 
61,2 
 
 
49,4 
845 
57,4 
 
 
46,3 
675 
52,1 
 
 
42,2 
470 
45,0 
 
 
37,8 
335,0 
35,0 
 
 
35,0 
231,3 
28,0 
 
Orolning  suv  me’yori  1911-1960  yillar  mobaynida  asosan  bir  xilda  bo’lgan,  ya’ni 
kirim-dengizga  kelgan  suv  bilan  uning  suv  sarfi  deyarli  teng  bo’lgan.  1961  yiladan 


 
158 
boshlab  dengizga  quyilayotgan  suv  kamaya  borgan.  Bu  ahvol  Orol  havzasida  suv 
taqchil  bo’lgan,  70-yillarning  o’rtalarida  (1972,1974  yillar)  shuningdek,  1977,  1981, 
1982,  1983,  1986,  1989,  1995,  1996,  1997  yillarda  kuchaydi.  70-80  yillarda 
sug’oriladigan  yerlar  maydoni O’zbekistonda yiliga  100 ming  ga kengayib  borgan. 
Orolning  qurigan  qismidan  qum,  chang  va  tuz  zarrachalari  shamol  ta’sirida  turli 
tomonlarga  tuzimoqda.  Bu  borada  mo’taxassislar  tomonidan  ko’plab  hisob-kitoblar 
qilingan,  ammo  ularning  deyarli  barchasi  bir-birlariga  mutlaqo  to’g’ri  kelmaydi. 
Binobarin  shu  yo’nalishda  yagona  tadqiqot  usuli  va  dasturi  asosida  ilmiy 
tekshirishlarning 
amalga 
oshirilishi 
zarur 
bo’lmoqda. 
O’zbekistonlik 
mo’taxassislarning  (R.  Razzoqov)  ta’kidlashicha,  Mo’ynoq  atrofida  har  ga  maydonga 
1242  kg  tuz  yog’ilsa,  Nukus  atrofida  100-150  kg  va  unda  kamroqni  tashkil  qiladi. 
Ammo  bu  tuzlarning  hammasi  Orolning  qurigan  qismidan  kelmay,  bir  qismi  atrofdagi 
sho’rhoklardan  ham  uchib  kelishi  mumkin.  SHuning  uchun  bu  borada  dalada  aniq 
ko’zatish  ishlarin  olib  borish,  qaysi  joydan  qancha  tuz  kelayotganini  aniqlash  muhim 
amaliy  ahamiyatga  molik.  Qozog’istonlik  mo’taxassislar  (  O.E  Semenov)  ning 
asoslashicha,  Orol  tuz  manbaidan  yiliga  o’rtacha  1,17  mln.  t  tuzli  moddalar  atrof 
muhitga  shamol  yordamida  tuzimoqda.  Koinotdan  olingan  suratlarni  Orol  havzasi 
qismidagilarni  tahlil  qilish  natijalariga  ko’ra  Oroldan  ko’tarilgan  tuzli  changlarning 
tarqalishi  o’rtacha 250-400  km. dan oshmaydi. 
 

Download 2,22 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   131   132   133   134   135   136   137   138   ...   161




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish