Mantiqiy Iqtisodiyot

Taraqqiyotning bir necha manbasi

mavjud

Boshlang'ich iqtisodiyot kursining birinchi kuni biz ko'pincha talabalarga bugungi

kunda Qo'shma Shatlari kabi rivojlangan mamlakatlardagi ishchilar 1750-yilga nisbatan

kishi boshiga 30 barobar ko'p daromad olishlari to'g'risida aytib beramiz. Keyin

quyidagi savol bilan ularning fikrini so'raymiz: «Nima sababdan ishchilar hozirgi

davrda ikki yarim asr avvalga nisbatan unumdorliroq?» Shu savolga javobingizni o'ylab

ko'ringchi.

Odatda talabalarimiz uchta narsani ta'kidlashadilar. Birinchidan, zamonaviy

ilm-fan va texnologik qobiliyat 1750-yillardagiga nisbatan aql-bovar qilmas darajada

o'zib ketgan. Ikkinchidan, bizda mukammal asbob-uskunalar, zavodlar, sifatli yo'llar va

rivojlangan kommunikatsiya tizimi mavjud. Nihoyatda, 1750-yilda aholi iste'mol

qiladigan mahsulotlarining aksariyatini o'zlari ishlab chiqarganlar. Hozirgi kunda esa

biz odatda mahsulotlarni boshqalardan sotib olamiz.

Umuman olganda, talabalar iqtisodiyot to'g'risida kam tushunchaga ega

bo'lsalarda, to'g'ri javob beradilar. Ular texnologiya, kapital (ishlab chiqarish aktivlari)

va savdoning ahamiyatini tushunadilar. Ularning javoblari iqtisodiyot bu «mantiqiy

fan» degan qarashimizni mustahkamlaydi.

Biz savdo manfaatlari va tranzaksion xarajatlarni qisqartirish iqtisodiy

taraqqiyot omillari ekanligi to'g'risida oldin ta'kidlab o'tdik. Iqtisodiy tahlil iqtisodiy

o'sishning

(?)

 yana uch omilini belgilaydi. Bular inson kapitali va ishlab chiqarish

aktivlariga investitsiyalar, texnologiyani takomillashtirish hamda iqtisodni

tashkillashtirishni yaxshilashdan iborat.