O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi j. R. Qulmuhamedov, K. M. Nazarov

4.16. Transport vositasida shovqin
Avtomobil, traktor, mototsikllardan chiqadigan shovqin 
asabni taranglaydi, ish unumdorligini pasaytiradi, kasalliklarni 
keltirib chiqaradi, dam olishga to‘sqinlik qiladi, ko‘rish faoliyatini 
yomonlashtiradi, e’tiborni susaytiradi. Bu holatlarning harakatlanish 
xavfsizligiga to‘g‘ridan to‘g‘ri aloqasi bor.
Avtotransport vositalarida shovqinning asosiy manbayi dvigatel 
va u ishlab chiqaradigan gazlar. Ammo umumiy shovqinni hosil 

---

55
qilishda g‘ildiraklarning ishi, dvigatel, mexanizm va tizimlari, 
transmissiya, yuk, avtomobildagi yuk va boshqalar qatnashadi.
Alohida bir avtomobilning ishlab chiqaradigan shovqini 7,5 
m masofada 88 DB dan oshmasligi kerak. Davlat standarti yo‘l 
qo‘yadigan shovqin darajasi, transport vositasi elementlarini 
loyihalashda o‘z yechimini topadi. Ammo undan foydalanish 
jarayonida texnik holatning o‘zgarishi natijasida shovqin miqdori 
me’yoridan oshib ketishi mumkin, bunday paytlarda avtomobilga 
texnik xizmat ko‘rsatish va uni ta’mirlash zarur.