Namangan muhandislik-pedagogika instituti



Download 1,09 Mb.
Pdf ko'rish
bet66/89
Sana05.08.2021
Hajmi1,09 Mb.
#138832
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   89
Bog'liq
umumiy va noorganik kimyo (1)

Vodorod  ko’rsatkich.  Muhit  reaksiyasini  miqdoriy  jihatdan  ifodalash  uchun,  odatda,  H

+

  ionlari  konsen-



tratsiyasi urniga uning manfiy ishorali unli logarifmidan foydalaniladi. Bu qiymat vodorod ko’rsatkich deb ataladi va pH 

bilan ifodalanadi: 

 

pH = -lg[H



+

 



pH=7 bo’lsa neytral, pH<7 bo’lsa kislotali, pH>7 bo’lsa ishqoriy eritma hisoblanadi. 

pH=1-3 kuchli kislotali muhit, 

pH=3-7 kuchsiz kislotali muhit, 



«Umumiy va noorganik kimyo» fanidan  ma’ruzalar matnlari. 

   51    

pH=7 neytral, 

pH=7-10 kuchsiz ishqoriy muhit, 

pH=10-14 kuchli ishqoriy muhit. 

 

Eruvchanlik ko’paytmasi.  Ma’lumki, qattiq moddalarning erish jarayonida to’yingan eritma hosil bo’lishida 

eruvchi modda bilan uning eritmadagi molekulalari o’rtasida muvozanat vujudga keladi. Elektrolitlar eriganda eritmaga 

molekulalar emas, balki ionlar o’tadi. Masalan, tuzning to’yingan eritmasida tuz kristallari bilan eritmaga o’tgan ionlar 

o’rtasida muvozanat vujudga keladi. Kam eriydigan bariy sulfat BaSO

4

 ning to’yingan eritmasida quyidagi muvozanat 



holati vujudga keladi: 

 

BaSO



4

  Ba


2+

 + SO


4

2–

 



 

Bu jarayonning muvozanat konstantasi quyidagi kurinishga ega bo’ladi: 

 

     [Ba


2+

] [SO


4

2–



  

 

 



K

muv.


 = ———————— 

         [BaSO

4



yoki 



 

K

muv. · 



[BaSO

4

] = [Ba



2+

] [SO


4

2–



 

To’yingan  eritmada  [BaSO

4

]  ayni  haroratda  o’zgarmas  qiymatga  egaligini  e’tiborga  olinsa,  K



muv.

·  [BaSO


4

ifodani eruvchanlik ko’paytmasi (EK) deb ataladi. 



BaSO

4

 ning to’yingan eritmasi uchun EK quyidagicha yoziladi: 



     EK(BaSO

4

 )q [ Ba



2+

] [ SO


4

2–

 ] = 1,1 · 10



–10

  (t=25


o

C) 


 

Yomon  eriydigan  elektrolitning  to’yingan  eritmasidagi  ionlar  konsentratsiyalari  ko’paytmasiga  eruvchanlik 



ko’paytmasi  deyiladi.  Eruvchanlik  ko’paytmasi  qiymatidan  foydalanib,  ayni  elektrolitning  umumiy  eruvchanligini 

hisoblab topish mumkin:  

 

C (mol/ l) = EK 



 

Kimyoviy  reaksiyada  ishtirok  etuvchi  ionlar  konsentratsiyalari  ko’paytmasi  eruvchanlik  ko’paytmasi 

qiymatidan katta bo’lsa, yomon eruvchi modda cho’kmasi hosil bo’ladi. 

 


Download 1,09 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   89




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish